Pakistan, insanı birçok yönüyle şaşırtan bir ülke ve kendine ait gelenek ve görenekleriyle adından sıkça söz ettiren bir ülke. Pakistan’da gördüklerim içerisinde beni şaşırtan, dikkatimi en çok çeken şeylerden bir tanesi de insanların otobüsler ile yapmış oldukları yolculuk anlarıydı. Daha doğrusu yolculuk macerası dersek daha uygun olur. Pakistan’da karayolu ile yolculuk yapmak başlı başına bir macera. Türkiye gibi bir ülkeden gelmişseniz, Pakistan’da yolculuk yapanları görünce şaşırıyorsunuz. Hele batı ülkelerinden gelmişseniz daha da şaşırıyor ve afallıyorsunuz. Pakistan’ın önemli eyaletlerini gezerek, bu otobüslerle yapılan ilginç yolculuk görüntülerine şahit oldum. İran, Irak savaşı zamanında Tahran’ dan, İran ile Pakistan’ın sınır eyaleti olan Quetta (kuetta) eyaletine ve diğer önemli eyaletlerine bu otobüsler ile yolcu-luk yapmak nasip olmuştu. İnsan neden Pakistan’ı gezmek istesin ki? Hindistan’a giderken yolunuz Pakistan’a düşer. İran’a gitmişseniz, İran’a gitmişken, Pakistan’ı da görmek istersiniz. Afganistan’a geçmek içinde, Pakistan’a yolunuz düşer. Pakistan’la ilgili gezi yazıları, genelde bu üç yoldan biriyle yapılmış olarak çıkar karşımıza, oysa Pakistan’ da fazlasıyla hak eder, özel olarak görülmeyi, sırf Pakistan’ı görmek için yapılan bir yolculuğun, hem de fazlasıyla neden etmesin ki. Pakistan ile aramızda güçlü bir dostluk, kardeşlik bağı var. Bu yüzden Pakistan bizim için özel bir ülke. Tahran’ dan, Pakistan’ın Quetta (kuetta) eyaletine yolculuk yaparken, yanında ki koltukta Yeni Zelanda’ lı ve Avustralya’lı turistler vardı. Bu kamyondan otobüs haline döndürülen otobüsler ile yolculuk yapmak kolay bir şey değil. Kuetta eyaleti yolculuğu çöl yolu ile de sürecek olan ve en zor yolculuk gerektiren bir yol olduğu için bizim hiç de alışık olmadığımız bir yolculuk şekliydi. Yol çok bozuk olduğu için, bu otobüsler adeta havaya yükseliyordu, otobüsün koltuklarına sıkıca sağlam bir şekilde tutunmazlar ise otobüsün tavanından dışarıya çıkacak kadar istenilmeyen tehlikeli ve zor bin durum içerisinde bu zorlu yolculuğa katlanmak zorunda kalıyorlardı. Yan koltukta oturan Yeni Zelanda’lı ve Avustralya’lı turistlere İngilizce, Pakistan nasıl diye sorduğumda, yüzlerinde korkunç bir ifade şekli ile “Pakistan çok kötü, çok” diyorlardı. Ayrıca yolculuk esnasında otobüsün içerisinde horoz, tavuk, oğlak v.b hayvanlarda yolcular ile beraber yolculuğun tadını çıkarıyorlardı. Hayvanlar sizi rahatsız ettiğinde, kibar insanlar olan Pakistanlılar, epey sıcak bir iklime sahip olan Pakistan’da, yanlarında bulundurdukları çay ve sularından ikram ederek yabancı yolculardan özür diliyorlardı. Pakistan’da, insanlar otobüs tepesinde de yolculuk yapıyorlar. Yolcular, otobüs içerisinde böyle zorlu bir yolculuk yaparken, Pakistanlılar otobüs tepesinde nasıl rahat bir şekilde yolculuk yapıyorlardı. İzahı mümkün olmayan, akla uygun olmayan bir durum. Bu durum bizle-re Pakistanlıların akrobatik yönlerinin gelişmiş olduğunu gösteriyor. Diyelim ki, Karaçi eyaletinden Lahor eyaletine gideceksiniz, bir otobüsün ne kadar çok insan alabileceğini görmek için işte kaçırılmaması gereken bir fırsat. “Pakistan’da meydana gelen kazada” diye başlayıp “50-60 kişi öldü” şeklinde devam eden haber-lerin sık sık Dünya’da TV Kanallarına neden bu kadar haber olmasının altında yatan gerçeğe yakınen tanık oluyoruz. Acaba otobüs tepesinde bu kadar çok insan ile uzun yolculuk yapan başka ülke insanları var mı? Bu herhalde Pakistan’a özgü bir şey. Bu yolculuklar esnasında adeta cambaz olmak gerekiyor dersek abartmış olmayız. Sonuç olarak tehlikeli ve mavera dolu olsa da kamyondan bozma gelin arabasından daha süslü rengarenk otobüsler ve Pakistan’lı kardeşlerimiz ile birlikte uzun yolculuk yapabilmenin ayrı bir zevk olduğunu söyleyebiliriz. Eğer, olurda yolunuz bir gün Pakistan ’a düşerse, macerayı da sevi- yorsanız bu Pakistan’a haz otobüsler ile yolculuk yapmayı denemekte fayda var diyebilirim.
