Kaliteli ve sağlıklı bir yaşam hepimiz için önemlidir. Ancak buna rağmen yaşam kalitesini olumsuz etkileyen pek çok rahatsızlık bulunmaktadır. Bu durumlardan bir taneside çoğu kişinin farkında bile olmadan zarar gördüğü diş gıcırdatma ve dişleri sıkma rahatsızlığıdır.
 Tıp dilinde bruksizm olarak bilinen diş gıcırdatma durumu halkımız arasında da oldukça yaygın bir şekilde görülmektedir. Bruksizm, gece uyurken ya da gündüz uyanıkken istemsiz olarak dişleri sıkmak, çeneyi kenetlemek ve dişlerden gıcırtı sesi gelmesi olarak tanımlanabilir.
   Diş gıcırdatma özellikle uyku halindeyken meydana gelmektedir.Ancak bu rahatsızlığa sahip olan çoğu kişinin, çeşitli komplikasyonlar ortaya çıkana kadar bu durumlarından haberi olmamaktadır.
Genellikle 20-40 yaş aralığında daha sıklıkla görülmekle birlikte , 4-5 yaşındaki çocuklarda bile görülebilmektedir. Çocuklarda diş gıcırdatma bazen diş yapısı ilgili bazı durumlarda ise ağrıya tepki olarak görülebilmektedir. Yani mesela kulakta meydana gelen bir ağrı ya da diş çıkarma sırasında oluşan ağrı nedeni ile dişlerini sıkan çocuklar olabilmektedir. Hatta aşırı hiperaktif çocuklarda da diş gıcırdatmaya rastlanılabilmektedir.
 Dişleri gıcırdatmamızın nedenleri nelerdir ?
  Diş gıcırdatma nedenlerini modern tıp henüz kesin olarak netleştirebilmiş değildir. Bu konuda pek çok araştırma yapılmıştır. Yapılan çalışmalar kişilerin diş yapısı, ruhsal yapıları, genetik özellikleri vb. gibi birçok etkenin diş gıcırdatmayı ettikleyebilmekte olduğunu göstermiştir. Bu etkenlerden en bilinenlerini şu şekilde sıralayabiliriz :
-Psikolojik etkiler: Psikolojik etkilerin en başında stres gelmektedir. Stres bilinen birçok hastalığın baş nedeni olduğu gibi diş gıcırdatmanında sebeplerinden en önemlisidir. Günlük telaşlar, iş yoğunluğu, eğitim sıkıntıları, ailevi problemler, geçim derdi, gelecek kaygısı, ..vb. gibi bir çok sıkıntılı durum kişide stres oluşumuna neden olabilmektedir. Ve bu durumda vücudumuzda bazı aksaklıklara yol açmaktadır.
-Yaşam biçimi: Kişinin yaşam tarzı ve biçimi de diş gıcırdatma rahatsızlığını tetikleyen etkenlerden birisidir. Kişinin sahip olduğu toplumsal statü ve bunun yarattığı baskı, alkol kullanımı, düzensiz uyku, fazla kafein tüketilmesi, sigara alışkanlığı gibi yaşam biçiminizle ilgili etkenler diş gıcırdatma rahatsızlığını tetikleyebilir.
-Kişinin özellikleri:  Yine rekabetçi, sinirli, hırslı veya hiperaktif olarak da tanımlayabileceğimiz ve bu tip karakteristik özeliklere sahip kişiler arasında diş gıcırdatma durumuna daha çok rastlanmaktadır.
- Uyku bozuklukları: Özelikle ‘´ Obstrüktif Uyku Apne Sendromu´´ olarak da bilinen ve uyku apnelerinin önemli bir oranını kapsayan rahatsızlık, diş gıcırdatmanın temel tetikleyicileri arasında gösterilmektedir.Uyku bozuklukları streside tetikleyerek diş gıcırdatma olayını artırmaktadır.
-Vitamin-Mineral eksikliği: Özellikle anti-stres vitamini diye de bilinen B5 vitamini eksikliği önemli bir etkendir. Yine kalsiyum ve magnezyum eksikliğide diş gıcırdatmaya neden olabilmektedir.Özellikle kalsiyum eksikliği istemsiz kas hareketlerine neden olabilmektedir. Süt ve süt ürünleri, badem gibi besinler ile kalsiyum ihtiyacı karşılanırken; ıspanak,yeşil fasulye gibi gıdalar ilede magnezyum ihtiyacı giderilebilmektedir.
- Diğer nedenler: Reflü rahatsızlığı, antidepresanlar ve birtakım psikiyatrik ilaçlar ve parkinson gibi bazı rahatsızlıklardan kaynaklanan komplikasyonlar da diş gıcırdatmanın ortaya çıkmasına yol açabilir.
Diş Gıcırdatma Vücuda ne gibi zararlar verir ?
 Dişlerin sıkılması uzun bir süre sonra dişlerde dişlerin birbirine sürekli sürtünmesi sonucunda özellikle dişlerin çiğnemede etkili olan yüzeylerinde aşınmalara ve kırılmalara sebep olmaktadır. Buna ilave olarak dişetlerinde zamanla çekilmeler meydana gelebilmektedir. Ve takibinde dişlerde sallanmalar ve dökülmeler de meydana gelebilmektedir.
 Dişlerin aşırı sıkılması yanaklarda tahrişede sebep olur. Bunun sonucunda da yanak ısırma ortaya çıkabilmektedir.
Diş gıcırdatmanın oluşturduğu en büyük rahatsızlıklardan biriside baş, eklem ve kas ağrılarıdır. Yanak ve şakaklara uygulanan yoğun baskı öncelikle bu bölgelerde kas ağrılarına neden olur. Özellikle şakaklara uygulanan baskı sonucunda baş ağrıları da ortaya çıkabilmektedir. Yine çene eklemlerine uygulanan baskı bu eklemlerde ağrılar oluşturmaktadır.
Diş gıcırdatma tedavisi nasıl yapılır ?
Bilinen en yaygın tedavi yöntemlerinden birisi ve en başta geleni dişleri korumak için kullanılan ve ‘´ gece koruyucuları ‘´ olarak adlandırılan silikon malzemelerdir. Bu koruyucu silikonlar sayesinde dişlerin üzerine uygulanan baskı ve sürtünmenin önüne geçilir. Ancak hastalığı tedavi etme konusunda tek başına yeterli olmadığı için ilave tedbirlerin alınması gereklidir.
 Aynı zamanda stres bu durumun en önemli nedeni olduğu için psikolojik destek almakta gerekebilmektedir.
Uyku kalitesini artırıcı tedbirler de yine diş gıcırdatmayı önlemede işe yarayabilmektedir. Gece yatmadan önce yemek yememek, sigara alkol ve uyuşturucu madde kullanmamak uyku kalitesini artırmaktadır.
Yine doktor kontrolü altında ve doktorunuzun yazacağı kas gevşetici ilaçlarla bu rahatsızlığın önüne geçilebilmektedir.
Diş yapısındaki bozuklukların tedavisi, eksik bölgelerin yerine uygun protezlerin yapılması gibi yapısal bozukluklara karşı alınacak önlemler de bu rahatsızlığın tedavisinde önemli etkenlerdendir.
     Kısacası dişhekimize sadece dişleriniz ağrıdığında değil düzenli olarak 6 ayda bir kontrol için gidin .. Çünkü sizin farkına varamayacağınız bu durumu diş hekiminiz farkedebilir ve bunun önüne geçebilir  .......