Özellikle havaların soğumasıyla birlikte sobalı evlerde yakılan kömürlerin tehlikeyi beraberinde getirdiğini ifade eden Dr. Hayrettin Göçmen, “Karbonmonoksit gazı, doğal gaz, gaz yağı, benzin, tüp gazı, kömür ve odun gibi yapısında ‘karbon´ bulunan yakıtların yanması veya tam olarak yanmaması sonucunda oluşan dumanda yer alan zehirli bir gazdır. Tatsız, renksiz, kokusuz olması ve tahriş etme özelliğinin olmaması nedeni ile fark edilmediği için ‘sessiz katil´ olarak biliniyor. Karbonmonoksit akciğerler aracılığıyla kana geçer. Vücudumuzda yer alan oksijen azalarak korbonmonoksit ile yer değiştirir. Kan dokulara yeterince oksijen taşıyamaz. Kalp, beyin ve diğer organlarımız çalışamaz hale gelir. Bu da hastalıklara ve en kötüsü ölümlere neden olur” dedi.
Özellikle karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı uyarılarda bulunan Göçmen, “Hafif düzeyli zehirlenmelerde belirtiler baş ağrısı, yorgunluk ve bitkinlik hissi, nefes darlığı, mide bulantısı, baş dönmesi şeklindedir. Ciddi düzeyli karbonmonoksit zehirlenmelerinde ise; sersemlik, kusma, kas koordinasyonunun kaybolması, bilinç kaybı ve ölümle sonuçlanır” diye konuştu.
LODOSLU HAVALARA DİKKAT
Karbonmonoksit zehirlenmelerinin hamileler, iki yaş altı çocuklar, yaşlılar, kansızlık, solunum sistemi ve kalp hastalığı olan kişiler için daha büyük risk oluşturduğunu kaydeden Hayrettin Göçmen, “Özellikle Lodoslu havalarda ölüm oranlarında artış gözlendiğinden dolayı bacalar standartlara uygun değilse soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece mutlaka söndürülmelidir. Ev ve işyerlerinde doğal gaz ile kullanılan cihazların her yıl bakımlarını yaptırarak iyi durumda olduklarını kontrol edilmeli. Doğalgaz cihazlarına yeterli oksijen sağlanmalıdır. Onun için pencerelerden içeriye oksijen girmesini sağlayacak açıklıklar olmalıdır. Bunlar hiçbir zaman kapatılmamalıdır. Cihazın içerisine hava girişi sağlayan kısmı bloke edilmemelidir. Soba yakılan odalar sık sık havalandırılmalıdır. Şofbenler standartlara uygun olmalı, oksijen yetersizliği olduğunda kendiliğinden sönen tipte olanlar seçilmelidir. En iyisi banyolarda bulunmaması mümkünse balkonlara ya da havadar mekanlara konulmalıdır. Karbonmonoksit sensörleri kullanılmalı, karbon içeren yakıtların kullanıldığı odalara yerleştirilen bu cihazlar karbonmonoksit gazını algılar ve alarm devreye girer” ifadelerini kullandı.
KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİNDE İLKYARDIM
Karbonmonoksit zehirlenmesinde yapılması gerekenleri de sıralayan Göçmen, “Zehirlenen bir kişiye yardıma koşan kişi de zehirlenme tehlikesine karşı kendisini korumalıdır. Hemen camlar açılmalı, açılmıyorsa kırılmalıdır. Hasta hızla ortamdan uzaklaştırılmalıdır ve Acil Yardım Servisi 112 aranmalıdır” dedi.
