Bu ağrı gününüzü mahvetmez ancak canınızı sıkabilir. Öte yandan merdiven çıkarken hissettiğiniz diz ağrısı sizi bir anda kitler, hareket edemez hale gelirsiniz ve anınızı zehir edebilir. Bu makale de dizin yapısı hakkında bilgi vereceğiz ve diz de oluşabilecek ağrı türlerini inceleyeceğiz. Ayrıca merdiven çıkarken neden diz ağrısı oluşur bu konuyu da ele alacağız.
Merdiven çıkarken diz ağrısı neden olur?
Dizin yapısına baktığımız zaman kaval kemiği bölgesi ile baldır kemiği bölgesindeki bağlantıyı sağlayan ve eğilme, bükülme, doğrulma gibi hareketleri gerçekleştiren bir eklem noktasıdır. Bu nedenle bazı hareketleri yapma sırasında zorlanabilir. Bu zorlanmalar sonucu ağrılar oluşur ve biz bu ağrıları diz ağrısı olarak adlandırırız. Örnek vermek gerekirse, merdiven çıkarken kaval kemiğine yük bindirme esnasında yani basamağa tırmanırken oluşan pozisyon dizi en çok zorlayan pozisyondur.
Merdiven çıkarken diz neden ağrır?
Diz ağrıması, genelde kilo problemlerine bağlıdır. Boyunuza uygun bir kilo da seyrediyorsanız vücudunuz sizi taşımaktan yorulmaz. Ancak fazla kiloluysanız ve genel vücut ağırlığınız dizlerinizi zorluyorsa bu diz ağrılarını tetikleyebilir. Aynı zamanda ayak bileklerinde ve aşil tendon bölgesinde de ağrı duyulur. Fazla kilo dizleri direkt olarak etkilemez. Önce bağlara saldırır. Bağları iyice zorlar ve yanlış bir harekette bağ yırtılmasına veya kopmasına neden olur. Aynı anda da iç menisküste yırtılma meydana gelebilir. Bunu takip edere dış menisküste aşınma meydana gelir. Bir süre kemiklerin birbirine sürtmesinden dolayı kireçlenme oluşur ve kemikte aşınmalar başlar. Merdiven inerken veya çıkarken diz ağrılarının nedeni budur. Bu seviye diz ağrısının nirvana seviyesidir. Yani tamamen bir sebep-sonuç ilişkisidir.
Dizin yapısı ve bağlar
“Dizin yapısını anlamamız, oluşabilecek ağrıları neyin tetiklediğini öngörebilmek için önemlidir. Bilinçli ve çözüm odaklı adımlarınız sizi hızla sonuca götürür. Dizin yapısına giriş yapalım.”
Bilmeniz gereken bölge isimleri – Dizin kısımları
- Uyluk kemiği
- Kuadriseps kası
- Diz kapağı kemiği
- Arka çapraz bağ
- Ön çapraz bağ
- İç menisküs
- Dış menisküs
- İç yan bağ
- Dış yan bağ
- Fibula kemiği
- Tibia kemiği
Dizin yapısında bulunan öğeler
Uyluk kemiği: Yaşam sistemimizdeki en güçlü kemiktir. Aynı zamanda kemiklerin en büyüğü ünvanına sahiptir. Temel olarak koşmamızı ve zıplamamızı sağlayan bu kemik ve etrafını saran kaslardır.
Kuadriseps kası: Yürüme veya ani hareket esnasında vücudun dik durmasını sağlayan temel kastır. Bu kas olmasaydı vücudumuzda dizden yukarısı dik duramazdı. Bu kastaki herhangi bir bozulma da veya olası bir zorlama da koşmayı, merdiven çıkmayı, zıplamayı geçtim, yürümek bile mümkün olmazdı. Yaşı ilerlemiş insanlarda bu kaslar zayıfladığı için genelde eğik yürüdükleri gözlemlenir.
Diz kapağı kemiği: Patella olarak isimlendirilen diz kapağı kemiği, diz eklemi üzerinde kolayca kayarak hareket etmesini sağlayan bir yapıdadır. Aynı zamanda bağları ve menisküsü dış etkenlerden korur. Bacak hareketlerinin gerçekleştirilebilmesi için gereken destek noktasını diz kapağı oluşturur.
Arka çapraz bağ: Diz ekleminin hareketlerini ve stabil durumlarını koruyan bir bağ çeşididir. Ön çapraz bağa nazaran daha zor zedelenir. Aynı zamanda zedelenme sonrasında oluşturduğu ağrı azdır.
Ön çapraz bağ: Genelde sporcuların çokça yaralanma sebeplerinden bir tanesidir. Bacağın ileri-geri hareketinde rol oynar. Aynı zamanda çarpık bacaklılığı engeller. Diz bölgesinde en çok zedelenen bağ, ön çapraz bağlardır.
İç menisküs: Dizi oluşturan kemiklerin eklem yüzlerini uyumlu hale sokar. Vücudun ağırlığını dizlere eşit olarak dağılmasını sağlar. Diz eklemine olası bir ağırlık binmesinde tehlikeli olan ağırlığın emilmesini sağlar. Genelde iç menisküs yırtılması olarak karşımıza çıkar ve adından hep bu rahatsızlıkla söz ettirir.
Dış menisküs: İç menisküsle aynı görevi görmektedirler. Eklem sıvısının eşit dağılımını sağlar.
İç yan bağ: Dizin genel yapısının bozulmasını engeller ve dizi sağlamlaştırır. Dizin kontrolsüz içe veya dışa açılmasını önler. Çapraz bağların görevlerini paylaşarak birlikte dizde istikrarı sağlarlar.
Dış yan bağ: İç yan bağ ile aynı görevleri yerine getirir.
Fibula kemiği: Kaval kemiğinin dize bağlanmasını sağlayan ek bir kemiktir.
Tibia kemiği: Bacaktaki genel duruşu sağlayan, sert, esnemeyen bir kemiktir. Arkasında bulunan kaslarla vücudun hacminin yerini değiştirmesini sağlar.
Diz eklemlerinde sıvı tükenmesi
Dizdeki sıvıların dağılımını sağlayan iç ve dış menisküs bölümleri bazen doğru işlem yapamayabilir. Bu durumda dengesiz sıvı dağılımı olur ve dizin hareketi esnasında aşağıda açıkladığımız uyluk kemiği ve tibia kemiği birbirine sürter. Bu rahatsızlık süresince menisküs yıpranır ve aşınır. Bunlara bağlı olarak dizdeki bağlar zorlanır ve aşırı zedelenme haline girerler. Dizin bu hali, kişiye çok fazla acı verir ve adım atarken, merdiven çıkarken sanki diz içerisinde bir kitlenme gibi bir his belirir. Bu kitlenme acıyı tetikler ve kişi hareketi tamamlamakta zorlanır. Bu durumda olduğunuzu düşünüyorsanız kesinlikle doktor gözetimine gitmeli ve tedavi sürecine derhal başlamalısınız.
