Erkeklere göre kadınlarda daha çok görülen panik atak belirtileri, genellikle genç yaşlarda ortaya çıkar. Tedavi edilmemesi durumunda hayatı çekilmez kılan panik atak, depresyondan alkol bağımlılığına, sosyal ortamlardan kaçıştan iş veya okul ortamındaki problemlere ve hatta intihar düşüncelerine varan problemlere yol açar.
Panik atak veya panik atak bozukluğu gelişimi riski aşağıdaki durumlarda artar:
- Ailesinde panik atak rahatsızlığı olanlar,
- Aşırı stres altında olanlar,
- Yakın bir kişinin kaybı,
- Çocukluk çağında istismar edilenler,
- Kaza veya tecavüz gibi travmatik bir durum yaşayanlar,
- Hayatında çok önemli bir değişiklik olanlar.
Panik atak nasıl teşhis edilir ?
Panik atak belirtileri, kalp hastalığı veya guatr gibi hastalıklarda görülen bazı belirtilere benzediği için, öncelikle şikayetlerinizin bu hastalıklara bağlı olup olmadığının belirlenmesi gerekir. Doktorunuz sizi dinledikten sonra gerekli muayeneleri yapar ve diğer hastalıklardan ayırt etmek için bazı testler yaptırmanızı isteyebilir.
Kan tahlilleri: Tiroid testleri ve kalp problemleri ile ilişkili testler.
Elektrokardiyografi: Kalbe ait bir problem varlığı veya yokluğunun teyidi için kısaca EKG adı verilen test.
Panik bozukluk için tanı kriterleri nelerdir ?
Her panik atağı olan panik bozukluğa sahip değildir. Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından bu amaçla belirlenen kriterler şunlardır:
Sık ve beklenmeyen panik ataklar olması,
Bir panik atak sonrası en az 1 ay olmak üzere, yeniden panik atak geçirme endişesi duyulması,
Panik atakların herhangi bir uyuşturucu madde veya sağlık problemine bağlı olmaması.
Panik atak nasıl tedavi edilir ?
Tedavinin amacı, panik atak belirtilerinin hepsini ortadan kaldırmaktır. Etkili bir tedavi ile, birçok panik atak hastası iyileşerek günlük aktivitelerine dönebilir.
Tedavi seçenekleri arasında psikoterapi ve ilaç kullanımı en başta gelmektedir. Her iki tedavi de panik atak için etkilidir ve panik atak hastasının durumuna göre hangi tedavinin uygun olduğuna doktorunuz karar verir. Tedavi seçeneklerinden biri veya her ikisi birden seçilebilir.
Psikoterapi: Konuşma veya davranış terapisi adı da verilen bu seçenek, panik atak tedavisinin başta gelen yöntemidir. Bu şekilde, panik atak ile nasıl baş edilebileceği öğrenilebilir.
İlaç tedavisi: Panik atak belirtilerini azaltmak için etkili olduğu gösterilmiş çeşitli ilaçlar bulunmaktadır. Selektif seretonin geri alım inhibitörü (SSRI) adı verilen ilaçlar panik atak tedavisinde kullanılan ilk seçenek ilaçlardır. Seretonin ve norepinefrin geri alım inhibitörleri (SNRI) de bu amaçla kullanılırlar. Benzodiyazepinler ise uzun zaman kullanıldıklarında bağımlılık yaratabilecek ilaçlardan olup, genellikle acillerde kullanılırlar.
İlaç tedavisinde kullanılan ilaç etkili olmazsa, doktorunuz ilacınızı değiştirebilir veya ilaçları kombine kullanmanızı önerebilir.
Bu tip ilaçların etki gösterebilmesi, belirtilerde belirgin bir iyileşme sağlanabilmesi için belirli bir süre kullanılması gerekmektedir.
