Dil insanların birbiri ile sözel iletilişim kurma aracıdır. Kendini anlama, anlatma ve bilgiyi transfer etmede sözel anlatım önemli bir yöntemdir. Hatta bilim insanları hayvanlarında kendi cinsleri arasında iletişim kurduğu ve ayırt edici seslere sahip olduğunu keşfetmişlerdir.

Biz insanlar günlük hayatımızda iki tür dil kullanırız:

Birincisi “Sen Dili” bu dilin en belirgin özelliği muhatabımız olan kişiyi aşağılayan ve suçlayan bir konuşma şeklidir. İletişim kurulmasında sağlıklı bir konuşma şekli değildir.
Bu dilin olumsuz özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
1. Muhatabımızın kendisini suçlu hissetmesine neden olur.
2. Sözler davranışa değil kişiliğe yöneliktir.
3. Muhatabımız kendini savunmaya alır.
4. İletişim zayıflar, tekrardan iletişim kurma isteğini ortadan kaldırır.
5.İnsanların kalbini kırar, kişiyi üzer.
6. Problemin neyden kaynaklandığının anlaşılmamasına sebep olur.
Sen dilini kullanan insanlar toplum tarafından saygınlık görmemiş, kendini toplumdan soyutlamış kişilerdir. Devamlı kendisi dışındaki insanları suçlar, kendini işin içine katmaz, kendisinin mükemmel olduğunu zanneder. Övülmek ister. Arkadaş çevresi sınırlıdır. İnsanları yargıladığı ve kırdığı için toplum tarafından sevilmezler ve bencildirler.
İkincisi “Ben Dili”dir. Konuşmalarımızda ne düşündüğümüzü ve ne hissettiğimizi birinci tekil kişi ağzından aktaran konuşma şeklidir. Ben dilini kullanmanın faydalarını şöyle sıralayabiliriz.
1. Muhatabımız olan kişiyi savunmaya yönlendirmez.
2. Kişide suçluluk duygusu oluşturmaz
3. Duygunun nedeni net şekilde ortaya konduğundan sağlıklı iletişim kurulur.
4. Ben dilini kullanan kişi muhatabını düşünmeye yönlendirir.
5. İletişim sorununu ortadan kaldırarak anlaşmazlık oluşmasını engeller.
6. İletişimi kuvvetlendirir.
Ben dilini kullanan kişi olayların içine kendini katar, muhatabını kırmaz. Olumlu ve pozitif iletişim kurmayı sağlar. Yanlış ve hatalarda kişiliği değil, davranışı eleştirir. Yalan söyleyen çocuğa “sen yalancının birisin” demez, “böyle olumsuz davranış sergilemen beni üzer” der. Muhatabını düşünmeye sevk ettiği gibi olumsuz davranışlar zamanla yok olur.
Eğitim ve insani ilişkilerde ben dilinin kullanılması, yanlış ve hatalı davranışların azalıp yok olmasına sebep olduğu gibi kişilikli ve sağlam karakterli insanların çoğalmasına da vesile olur. İnsanlar birbirini daha iyi anlar ve sağlıklı iletişim kurulur.