Yeni normalleşme sürecinde servislerde, spor salonlarında ve sosyete pazarlarında salgına karşı alınan kurallara yeni düzenlemeler geldi. Buna göre, işçi servislerine biniş en arka sıradan başlayacak ve çapraz şekilde devam edecek. Spor salonlarında, yüksek efor gerektiren sporlar yapılırken maske zorunluluğunda değişikliğe gidildi. Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan rehberde ayrıca pazarlara ilişkin düzenlemeler de dikkat çekti. İŞÇİ SERVİSLERİ Daha önce bir rehber yayınlanmıştı ama buna yeni düzenlemeler getirildi. Servislerde artık çapraz oturma düzeni olacak. Servisi kullanan personel evlerden alınma sırasına göre en arka sıradan başlamak üzere öne doğru sağ ve sol cama oturtulacak. Cam kenarları dolduktan sonra binen personel arkadan öne doğru çapraz şekilde koridor taraflarına oturacak. Çapraz oturma düzeni de bittikten sonra binen personel arkadan öne doğru olmak üzere boş koltuklara alınmalıdır ifadeleri yer alıyor. SPOR SALONLARI Spor salonlarında maske kullanımı... Spor yaparken maske takmanın riskleri olduğu için eleştirilen bir kuraldı bu. Buna ilişkin bir düzenleme var. 'Yüksek efor gerektiren sporlar yapılırken nefes almayı zorlaştıracağı için maske takılmayabilir.' deniliyor. 'Maskenin takılmadığı spor faaliyetlerinde olası temaslar sırasında kullanılmak üzere kişinin yanında maske bulundurmalıdır.' ifadesi de bu düzenlemede yer alıyor. Spor salonları için N95, FFP2 gibi yüksel filtreli maskeler ise önerilmiyor. SOSYETE PAZARLARI Pazar yerleri çokça konuşuluyordu. Maddeler halinde o da netleştiriliyor. Pazarlara maskesiz giriş olmayacak. 1 metre sosyal mesafe kuralı uygulanacak. Esnaf bağırarak satış yapmamalıdır deniliyor. Rehberde, 'Tezgahlar antiseptik solisyonlarla temizlenmelidir' deniliyor. OLTA BALIKÇILIĞI Olta balıkçılığı için de bir dizi düzenleme var. 'Ağız, göz ve buruna dokunulmamlıdır.' maddesi var. Balık tutma araçları, kişiye özel olmalıdır ifadesi var. Rehber, 'Olta balıkçılığı gruplar halinde gerçekleştirilen bir aktivitedir.' diyor. Bu nedenle de 'Kişiler arasında 2 metre sosyal mesafe bulunmalıdır.' ibaresi yer alıyor. SAĞLIK BAKANLIĞI, 'SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ'Nİ GÜNCELLEDİ Sağlık Bakanlığı'nca 'Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi' güncellenerek, yeni başlıklar eklendi. Buna göre, kreşlerde, gündüz bakımevlerinde ve okul öncesi eğitim kurumlarında çocuk sayısının sınıf, grup odası büyüklüğüne göre belirlenerek, 10'un üzerinde olmaması gerektiği, çocukların sınıflarda 1 metre arayla oturmalarının sağlanması gerektiği belirtildi. Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, 'Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi' güncellenerek, 'çay bahçelerinde alınması gereken önlemler', 'dernek lokallerinde alınması gereken önlemler', 'yürüme alanlarında alınması gereken önlemler', 'Gençlik ve Spor Bakanlığı'na bağlı kamplarda alınması gereken önlemler', 'Gençlik ve Spor Bakanlığı'na bağlı gençlik merkezlerinde alınması gereken önlemler', 'millet kıraathanelerinde alınması gereken önlemler', 'mesleki eğitim merkezleri, olgunlaşma enstitüleri ve halk eğitim merkezlerinde alınması gereken önlemler', 'kreşlerde, gündüz bakımevlerinde ve okul öncesi eğitim kurumlarında alınması gereken önlemler', 'müzelerde alınması gereken önlemler', 'ören yerlerinde alınması gereken önlemler', 'kaplıcalarda alınması gereken önlemler', 'hamam, sauna, buhar odaları ile kapalı havuz ve jakuzilerde alınması gereken önlemler', 'giyim, süs eşyası pazarlarında alınması gereken önlemler', 'deniz kenarlarında ve plajlarda olta balıkçılığında alınması gereken önlemler' başlıkları eklendi. ÇOCUK SAYISI 10'UN ÜZERİNDE OLMAYACAK Buna göre, kreşlerde, gündüz bakımevlerinde ve okul öncesi eğitim kurumlarında gruptaki çocuk sayısı sınıf, grup odası büyüklüğüne göre belirlenerek, çocuk sayısı 10'un üzerinde olmayacak. Kuruma her gün girişte, çıkışta ve gün içinde çocukların ateş ölçümü yapılacak. Çocuk ve aile bireylerinin Kovid-19 belirtileri olup olmadığı sorgulanacak. Çocukların ateş ölçüm sonuçları hazırlanan çizelge ile kayıt altına alınacak. Ateşi 38 dereceden yüksek olanlar, boğaz ağrısı, burun akıntısı, konjonktivit, öksürük, iştahsızlık, kırgınlık, kas ağrıları, ciltte döküntü, karın ağrısı, kusma, ishal, nefes darlığı gibi belirtileri olan, Kovid-19 vakası veya temaslısı olan çocuklar içeri alınmayacak. Tıbbi maske takılarak Kovid-19 yönünden değerlendirilmek üzere sağlık kurumuna yönlendirilecek. Okulun, kuruluşun giriş ve çıkışlarında çocukların el hijyenini sağlayabilmeleri için el antiseptiği bulundurulacak. Yutma riski nedeniyle çocuklar el antiseptiği kullanırken mutlaka denetlenecek. ÇOCUKLAR SINIFLARDA 1 METRE ARAYLA OTURACAK Yine servislerde Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanmış olan 'Kovid-19 Kapsamında Personel Servis Araçlarıyla İlgili Alınması Gereken Önlemler' geçerli olacak. Sürücü, servis görevlileri, 2 yaş ve üzeri tüm öğrenciler serviste maskeli olacak. Serviste alkol bazlı el antiseptiği bulundurulacak. Çocukların sınıflarda, grup odalarında en az 1 metre arayla oturmaları sağlanacak. Konuşma, öksürme, hapşırma gibi durumlardan kaynaklanan bulaşmayı azaltmak için çocukların yüz yüze oturmasını engelleyerek, masalar aynı yöne bakacak şekilde düzenlenecek. Sınıflar, grup odaları mümkün olduğunca kapı, pencere açılarak temiz hava ile havalandırılacak. Klima ve vantilatör kullanılmayacak. Çocukların her saat en az 10 dakika temiz havaya çıkmaları sağlanacak, sınıflar/grup odaları mutlaka havalandırılacak. Havalar uygun olduğunda açık havada yapılan etkinlikler ve geçirilecek zaman daha da artırılacak. Uyku odalarında yataklar olabildiğince birbirinden uzak, en az 1 metre (mümkünse 2 metre) uzaklıkta olacak şekilde yerleştirilecek. Bulaşmayı daha da azaltmak için çocuklar baş-ayak ucu şeklinde yatırılacak. 2 YAŞ ALTI ÇOCUKLARDA MASKE KULLANILMAYACAK Rehbere göre, bebeklerde ve 2 yaş altı çocuklarda boğulma tehlikesi nedeniyle maske kullanılmayacak. Ancak aktiviteler sırasında maske takılamıyorsa en az 1 metre sosyal mesafenin korunması sağlanacak. Damlacık oluşturması nedeniyle sınıf, grup odaları içinde yüksek sesle yapılan aktiviteler yapılmayacak. Kurumdayken Kovid-19 bulguları olan veya hasta olduğundan şüphelenilen bir çocuk saptandığında; çocuğun ve temaslılarının en kısa sürede izolasyonu sağlanacak. Bir izolasyon odası veya alanı oluşturularak, hasta çocuk o alanda kişisel koruyucu ekipman kullanan bir eğitici ile birlikte izole edilecek. Hasta çocuk okuldan, kuruluştan ayrıldıktan sonra izolasyon odası/alanı kurallara uygun şekilde temizlenmeli ve havalandırılacak. Test sonuçları ve tanısı mutlaka kurum tarafından takip edilecek. MÜZELERE RANDEVU İLE GİDİLMELİ Müzelerde giriş ve çıkışlarında sosyal mesafe kurallarına uyulmalı. Girişlerde kişiler sıra ile içeriye alınmalı ve sırada durulması gereken alanlar, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer işaretleriyle belirlenmeli. Müzeye gelen ziyaretçi ve çalışanların ateşi ölçülmeli. Ateş ölçen personel tıbbi maske ve yüz koruyucu kullanmalı. Müzelere maske takılarak girilmeli, içeride de takılması sürdürülmeli. Müzelerde genel olarak 8 metrekareye bir kişi düşecek şekilde personel ve ziyaretçi planlaması yapılmalı, içeriye alınması gereken kişi sayısı buna göre düzenlenmeli. Ziyaretçilerin su dışında içecek ve yiyecek tüketmesine izin verilmemeli. Müze ziyaretçileri mümkün olduğu kadar randevu ile gitmeli ve randevu saatine uymalı. Ziyaretçilerden tercihen temassız olmak üzere nakit olmayan ödeme yapmaları istenmeli. HAMAM, SAUNA, KAPALI HAVUZ VE JAKUZİLERDE ALINACAK ÖNLEMLER Rehbere göre, hamam, sauna, buhar odaları ile kapalı havuz ve jakuzilerdeki ortak kullanım alanları sıklıkla temizlenecek. Yine buralarda hizmet verme sırasında en az 1 metre olan sosyal mesafeye uyulacak. Cankurtaranların bulundurması gereken kişisel koruyucu ekipman; mutlaka FFP2/N95 maske, eldiven, yüz koruyucu, canlandırma işlemi için gerekenler; suni solunum maskesi, balon ventilasyon, cankurtaranlar canlandırma ve ilkyardım gibi Kovid-19 açısından yüksek riskli girişimler yapabilmesi nedeniyle standart enfeksiyon kontrol önlemlerine uygun çalışacak. Kişilerin kendilerine ait havlu, bornoz ve peştemal getirmesi, kullanması teşvik edilecek. Hamam tası, kese, lif, sünger gibi müşteri tarafından kullanılacak malzemeler müşteriye özel olacak ve başka müşteride kullanılmayacak.