Kronik myeloid lösemi, ya da kısa adı ile KML, kemik iliğindeki myeloid türdeki akyuvarları etkilediğinden dolayı bu ismi almıştır. Uzun bir süre sonunda gelişen bir kanser türüdür. Kemik iliğinde myeloid kök hücrelerden üretilen ve granülositlerin artışı ile kendini gösteren KML, genellikle yaşlılarda görülen bir hastalık olsa da her yaşta görülebilir. Bilindiği gibi kan dolaşımında bulunan beyaz kan hücreleri olan akyuvarlar; granülositler ve lenfositler olarak ayrılır. KML'de beyaz kan hücrelerinin artışı; nötrofil, bazofil ve eozinofiller olmak üzere, 200 binlere ulaşabilir.
KML’nin sebepleri nelerdir ?
Kan hücrelerinin genetik yapısında meydana gelen bir değişiklik sonucu ortaya çıkar. Bu genetik değişikliğin sebebi bilinmemektedir.
KML’deki genetik değişiklik nedir ?
İnsan hücrelerinde 46 adet kromozom bulunur. Bu kromozomlardan 9 nolu kromozom ile 22 nolu kromozom arasında şekilde görüldüğü gibi bir parça değiş tokuşu olursa, farklı yapıda bir kromozom ortaya çıkar.
Ortaya çıkan kromozom “Philadelphia” kromozomu adını alır. KML’li hastaların büyük bir bölümünde, normal kişilerde olmayan bu kromozom bulunur.
Philadelphia kromozomunun etkisi nedir ?
Meydana gelen Philadelphia kromozomu üzerinde yeni bir gen oluşur. Bu gene BCR-ABL geni adı verilir. Genin ürettiği protein, bir çeşit reaksiyona yol açarak, kan dolaşımında bulunan beyaz kan hücrelerinin aşırı üretimine sebep olur. Bu üretim aşırı ve kontrolsuz olduğundan, akyuvarlar çok yüksek sayılara ulaşır ve lösemi belirtileri görülmeye başlar.
KML belirtileri nelerdir ?
KML erken dönemlerinde genellikle fazla belirti vermez. Bu yüzden, erken dönemlerde hastalığın tanınabilmesi çok zordur. Kişinin yaşamını da fazla etkilemediği için, uzun süre farkında olmadan bu hastalıkla yaşanabilir. KML’de de diğer lösemi çeşitlerinde olan aşağıdaki belirtilere rastlanır:
- Kolaylıkla meydana gelen kanamalar,
- Halsizlik, yorgunluk,
- Gece terlemeleri,
- Ateş,
- İstemsiz olarak kilo kaybı,
- İştahsızlık,
- Karın sol tarafında ağrı veya dolgunluk hissi,
- Solgun yüz.
KML hastalığı, ne kadar erken tanınabilir ve teşhis konursa, tedavi başarısı o kadar fazladır. Bu sebeple, yukarıdaki belirtiler sizi endişelendirmeye başlarsa, bir doktora başvurmakta fayda vardır. Yapılacak muayene ve testlerin yardımıyla, kısa sürede teşhis konarak, tedaviye başlanabilir.
KML kimlerde daha çok görülür ?
- Yaşlılarda,
- Erkeklerde,
- Radyasyona maruz kalanlarda (çeşitli kanserler için radyasyon tedavisi alanlarda).
KML'nin safhaları (fazları) nelerdir ?
Hastalık sürecinde çeşitli safhalar bulunur. Bu safhalar, hastalıklı akyuvarların, sağlıklı akyuvarlara olan oranına göre belirlenir.
1. Kronik safha: Hastaların çoğu bu evrede genellikle tesadüfen yapılan bir kan sayımı ile teşhis edilir. Hastalık bu evrede iken hastalar çoğunlukla günlük yaşantısına devam ederek tedavilerini alırlar. Tedaviye en fazla yanıtın alındığı safha bu ilk safhadır.
2. Hızlanmış (akselere) safha: Hastalığın şiddetlenmeye başladığı, lösemiye ait belirtilerin belirginleştiği ve rahatsızlıkların ortaya çıktığı safhadır.
3. Blastik safha: Hastalığın şiddetli ve hayatı tehdit edici hale geldiği safhadır. Blast hücreleri adı verilen ve hastalığın öncesi safhalarında daha az sayıda görülen olgunlaşmamış beyaz kan hücreleri, bu safhada %20'nin üzerine çıkmıştır.