Gerek yaşanan hava muhalefeti gerek üreticilerin başka ürünlere yönelmesi nedeni ile geçen yıllara oranla rekoltesi büyük oranda düşen Domates, fiyat etiketlerinde günün ‘zam şampiyonu’ olurken, İnegöl’e bağlı Kulaca köyündeki tesislerinde lezzetiyle ünlü Kulaca Salçasını üreten tesislerde sezonunun erken kapanmasına sebep oldu.
Kulaca Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Ahmet Uğur, domateste yaşanan sıkıntılar nedeni ile salça sezonunu 20 gün önceden kapattıklarını bildirdi.
2010 yılının çiftçi açısından pek olumlu geçmediğini ileri süren Başkan Ahmet Uğur, “Hem hava şartları hem de istikrarsız fiyat politikasından dolayı çiftçi bu sene çok zorlandı. Bu sene fabrikamızın ham maddeleri olan domates ve biber ürünlerini bulmada sıkıntı çekildi. 2009 yılında domates fiyatlarının düşük olması nedeni ile çiftçi patatese yönlendi ama patateste bu sene para yapmadı. Bu nedenler den dolayı domates üretimi bu yıl yüzde 30’lara kadar düştü. Yüzde yüz üretimle kullanacağımız tesisimizi, yüzde 30 civarındaki bir üretim kapasitesiyle kapatmak zorunda kaldık” dedi.
Rekolte düşüklüğü nedeniyle sanayi türü domateslerin de sofralık domates olarak pazarlara gittiği için, normal üretim süresinden 20 gün önce salça üretimini kapattıklarını kaydeden Uğur, “Şimdi, 10 yıldan beri ürettiğimiz Biber Salçamızı ihraç etmeye çalışıyoruz. Geçen seneye oranla biberde de yüzde 60 oranında azalma oldu. Domatesin yanında biber de aynı nedenlerden dolayı etkilendi. Geçen yıl 750 ton biber salçası ihraç ettik, bu yıl ise bu rakım şu an daha 250 tonlarda. Hava şartları şuan öyle gösteriyor ki, kış erken gelecek. Eskişehir’de kırağı olayı meydana gelmiş. 3-5 gün içerisinde İnegöl ve Yenişehir’de kırağı olayı yaşanabilir. Bu sene istediğimiz ve beklediğimiz kapasiteyi yakalayamadık” diye konuştu.
SALÇA SIKINTISI YAŞANABİLİR
Rekoltenin düşmesi ve beraberinde domates fiyatlarının bir anda artması nedeni ile salça fiyatlarının da yükseldiğini ifade eden Uğur, “Salça yapamayan üreticiler hazır salçaya yöneldi. Bu nedenle salçanın ömrü 3 ay sürecek ve elimizde salça kalmayacak. Salça tüketimi yapanlar kısa zamanda salçalarını temin etmeleri gerekiyor. Biz Kulaca Salça olarak geçen sene 3 bin ton Domates Salçası üretirken, bu sene üretimimiz ancak bin ton olarak gerçekleşti. Ramazan ayı nedeni ile salça yapma çalışmalarını Ramazan ayı sonrasına bırakan vatandaşlar, domates fiyatlarının bir anda yükseldiğini görünce salça yapmaktan vazgeçtiler. Dolayısıyla hazır salçaya yöneldiler. Bu bizim açımızdan avantaj olmasına rağmen, tüketiciler önümüzdeki dönemde salça bulmakta sıkıntı çekecektir. Tüketicilerin temin ettikleri salçaları önümüzdeki yıla kadar tasarruflu kullanmaları gerekiyor” dedi.
ÖNÜMÜZDEKİ YILA HAZIRLIK YAPACAĞIZ
Bu sene yaşanan domates sıkıntısı nedeni ile önümüzdeki yıla şimdiden hazırlanmayı hedeflediklerini vurgulayan Uğur, önümüzdeki yılda da aynı sıkıntının yaşanmaması için çiftçilerle organize bir çalışma yapacaklarını bildirdi.
ÇİFTÇİLER BİLGİLENDİRİLMELİ
Yaşanan sıkıntılar karşısında çiftçinin bilgilenmesinin gerektiğine değinen Uğur, “Hava şartlarını görüp, ürün olmayışını sadece hava şartlarına bağlayarak, ‘Allah bu kadar verdi’ diye kadere inanıyoruz. Oysa, gelişen üretim tekniklerine göre hareket edip, hava şartlarından az etkilenme yöntemlerini kullanmalıyız. Bu güne kadar sürdürülen yerden sulamanın yerine damlama sulama yöntemi kullanılması önerildi ve bu en iyi yöntemdi. Çiftçilerimizin çoğunluğu böylelikle damlama sulama sistemine döndü. Bunun yanı sıra yağmurlama sistemi geliştirildi. Ancak bu yıl her seneden farklı olan bir sezon yaşadık. Gündüzün sıcaklığı geceye de sirayet ettiği için yeterli nemi göremeyen, domates, biber, fasulye, gibi ürünlerin çiçekleri meyveye dönüşemedi. Bu yıl yağmurlama şeklindeki sulamayı geceleri ürünlerine uygulayan çiftçiler olumlu üretimden istifade ettiler. Bugünkü şartlara göre yüzde 50 oranında fazla ürün aldılar. Çiftçilerimiz ileride zarar görmemesi için bu yöntemleri denemeleri gerekiyor. Önümüzdeki sezon yine aynı geçerse, çiftçilerimiz damlama sulama yerine, yağmurlama sulama yöntemini tercih etmeleri gerekir” dedi.
ÜLKEDE İSTİKRARLI TARIM POLİTİKASI YOKTUR
Ülkede istikrarlı tarım politikasının uygulanmadığını, ürün planlamasının yapılmadığını ileri süren Uğur, “Çiftçi kendi haline bırakılmıştır. Bu nedenle patates örneğini gördüğümüz gibi bir önceki sene para yapan ürüne yığılmalar meydana gelmektedir. Ertesi sene bu yüzden sıkıntı çekilmektedir. Arz talep dengesini sağlayamamaktayız. Bunun için örgütlenme gerekiyor. Tarımsal kalkınma kooperatiflerinin desteklenmesi ve geliştirilmesi gerekiyor. Desteklenme deyince akla mali durum gelmemeli, burada eğitim daha önemlidir. Kırsal kesimde yüzde 35 oranında tarımla uğraşanın bulunduğu İnegöl’de eğitim düzeyi çok düşüktür. Ziraat Meslek Liseleri kalkmıştır. Verimin artması kaliteli ürünün yetiştirilmesi için kırsal kesimdeki gençlerimizin yetiştirilmesi gerekiyor. Lise dönemini Tarım Kolejleri kurarak, çiftçilik mesleğini yapacak halkımızı eğitmemiz gerekiyor. Uygulamalı eğitim yapmayan toplumda alternatif yaratılamaz. Bu nedenle kırsal kesimdeki yüzde 35’lik nüfusa biraz daha önem verilmesi gerekiyor. Tarımdaki gelişim için eğitim şarttır” şeklinde konuştu.
