Son dönemde yaşanan akaryakıt zamları, nakliye sektöründe ciddi bir maliyet artışına yol açıyor. Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, ticari akaryakıt imkanı talepleriyle ses getirirken, eski CHP Uşak Milletvekili Özkan Yalım, nakliye süreçlerindeki maliyetleri açıklayıcı çarpıcı bir değerlendirme yaptı.
Yalım'a göre, Antalya'dan İstanbul'a getirilen ürünlerin taşıma maliyeti kilogram başına 2 lira 90 kuruşu buluyor. Bu durum, tarım ürünleri üreticileri ve nakliyeciler arasında endişe yaratan bir gelişme olarak dikkat çekiyor.
Geçtiğimiz dönemde gerçekleşen akaryakıt zamlarının etkileri, özellikle nakliye sektöründeki esnafı zorluyor. TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, bir süre önce yaptığı açıklamada, ulaştırma sektöründeki esnafa ticari akaryakıt imkanının sağlanmasını talep etmiş ve akaryakıt fiyatlarındaki artışın işletme maliyetlerini vurduğunu belirtmişti.
Eski CHP Uşak Milletvekili ve ekonomist Özkan Yalım ise, nakliyecilerin yol masraflarını açıklayıcı bir hesaplama ile gözler önüne serdi. Yalım, tarladan çıkan ürünlerin hal ve tüketiciye ulaşana kadar kat edilen uzun yolu hesaplamak suretiyle, nakliye maliyetlerini ayrıntılı bir şekilde ortaya koydu.
Antalya'dan İstanbul'a getirilen ürünlerin yol masrafı, kilometre başına 2 lira 90 kuruşa denk geliyor. Bu, tarladan çıkan ürünlerin maliyetine ciddi bir yük olarak yansıyor. Yol masrafı hesaplamalarında, akaryakıt giderleri, araç bakım ve onarımı, şoförün maaşı ve diğer işletme giderleri göz önünde bulunduruluyor.
Yalım'ın hesaplamalarına göre, Antalya - İstanbul arasının yaklaşık 800 kilometre olduğu düşünüldüğünde, dönüşle birlikte 1.600 kilometre kat edildiği anlaşılıyor. Bu uzun mesafede bir kamyon ya da TIR, 20 ton taşıma kapasitesine sahip olduğu varsayımıyla, 100 kilometrede yaklaşık 40 litre mazot harcıyor. Dolayısıyla, Antalya'dan İstanbul'a gelene kadar bu aracın sadece gidiş maliyeti 6 bin 240 TL'yi buluyor.
Ancak bu sadece yol masraflarıyla sınırlı değil. Yol, köprü geçiş ücretleri ve şoförün günlük giderleri de eklenince, bir kamyoncunun sadece tek yönde yapacağı harcama 11 bin 8 TL'ye yükseliyor. Yalım, ek olarak kamyoncunun yapacağı kârı, ödeyeceği vergileri ve işletme giderlerini de hesaba katarak, bir seferde toplam maliyetin 29 bin TL'ye ulaştığını vurguluyor. Gidiş-dönüş maliyeti ise şaşırtıcı bir şekilde 58 bin TL'yi aşıyor.
Tüm bu hesaplamalar gösteriyor ki, 20 ton taşıma kapasitesine sahip bir araç için Antalya-İstanbul arasında 1 kilogram ürünün maliyeti 2 lira 90 kuruşa kadar çıkıyor. Dolayısıyla, tarladan bedavaya alınan ürünler bile, nakliye maliyeti ve diğer giderler eklenince oldukça yüksek bir maliyetle tüketiciye ulaşıyor.
Özellikle tarım ürünleri üreticileri ve nakliyeciler, bu artan maliyetler nedeniyle zor günler geçiriyor. Ulaştırma sektöründeki esnafa ticari akaryakıt imkanının sağlanması, sektördeki maliyetlerin azaltılması ve dolayısıyla ürünlere yansıyan fiyatların düşürülmesi adına önemli bir talep olarak öne çıkıyor. Ancak, bu noktada atılacak adımlar ve çözümler, geniş bir sektörün ve tüketici kitlesinin yaşamını doğrudan etkileyecek nitelikte olduğundan, kararlı ve etkili politikaların geliştirilmesi gereklidir.
