“Asgari Ücret Artışı Değil, Sistem Sorunu Var”
Erdursun, Dünya Gazetesi’ndeki açıklamasında Türkiye’de her yıl benzer bir döngünün tekrarlandığını ifade etti:
Komisyonlar toplanıyor, toplum aylarca yeni asgari ücreti tartışıyor, ancak bu tartışma kalıcı çözüme dönüşmüyor.
“Sorun ücretin miktarı değil. Sorun, bu ücretin toplumun yarısı için geçerli hale gelmesi. Bu tablo, Türkiye’de ücret sisteminin yapısal olarak bozuk olduğunun en net göstergesi.” ifadelerini kullandı.
Son 10 Yılda Asgari Ücretin Seyri
Erdursun’un paylaştığı verilere göre, Türkiye’de asgari ücret 2016’dan 2025’e kadar yaklaşık 17 kat yükseldi; ancak bu artışlar çoğunlukla enflasyonun gerisinde kaldı.
-
2016: 1.300 TL
-
2018: 1.603 TL
-
2021: 2.825 TL
-
2023: 11.402 TL
-
2025: 22.104 TL
Uzman, 2022–2023 yıllarındaki keskin artışların enflasyonist baskılara karşı “zorunlu bir tepki” olduğunu belirtirken, 2024–2025 döneminde ise tek seferlik zamlarla normalleşme sürecine geçildiğini söyledi. Ancak enflasyonun hâlâ yüksek seviyelerde seyrettiğine dikkat çekti.
Türkiye’de Her İki Çalışandan Biri Asgari Ücretli
OECD verilerine göre, Almanya’da çalışanların yalnızca %4’ü, Fransa’da %5’i, Hollanda ve İspanya’da %3’ü asgari ücretle geçinirken, Türkiye’de bu oran neredeyse %50’ye ulaşıyor.
Bu durumun asgari ücretin artık “taban değil, ortalama gelir” haline geldiğini gösterdiğini söyleyen Erdursun, “Orta gelir grubu eriyor, maaş skalası aşağı çekiliyor” dedi.
“Refah Artışı Olmadan Yükselen Ücretin Anlamı Yok”
Erdursun’a göre ücret artışları kısa vadede rahatlama sağlasa da kalıcı refah getirmiyor.
“Asgari ücret artıyor ama çalışanların çoğu yine aynı seviyeye sabitleniyor. İşveren kıdeme, nitelik farkına göre değil; tek tip ücret mantığıyla hareket ediyor.”
Erdursun’dan Çözüm Önerileri
Uzman, ücret sisteminin yeniden yapılandırılması gerektiğini belirterek şu maddeleri sıraladı:
-
Asgari ücret başlangıç seviyesi olarak tanımlanmalı.
-
Aynı işyerinde 6 aydan fazla çalışan asgari ücretle gösterilmemeli.
-
Meslek koduna göre taban ücret sistemi getirilmeli.
-
Farklı meslekler için tek tip asgari ücret uygulanmamalı.
-
Kıdeme bağlı ücret artışı zorunlu hale getirilmeli.
-
Ücret politikası, asgari değil ortalama gelir üzerinden planlanmalı.
2026 Asgari Ücret İçin 3 Farklı Senaryo
Erdursun, 2026 yılı resmi enflasyon hedefi %16 üzerinden üç farklı senaryo oluşturdu:
Sadece enflasyon oranında artış olursa: 25.600 TL
Refah payı eklenirse: 26.500 – 27.500 TL
Reel alım gücü korunursa: 28.000 TL ve üzeri
Ancak uzman, dikkatlerin rakamdan çok yapısal değişime çevrilmesi gerektiğini vurguladı:
“Rakamın kendisi değil, bu ücreti alanların oranı önemli. Türkiye’nin hedefi asgari ücreti artırmak değil, asgari ücretli oranını azaltmak olmalı.”
“Yeni Soru: Asgari Ücretli Oranını Nasıl Azaltırız?”
Erdursun, yazısını şu çağrıyla tamamladı:
“Her yıl aynı tartışmayı yapmaktan vazgeçmeliyiz. ‘Asgari ücret ne kadar olacak?’ değil, ‘Asgari ücretli oranını nasıl azaltacağız?’ diye sormanın zamanı geldi.”
Bu anlayışın benimsenmesiyle orta sınıfın yeniden güçleneceğini, ücret sisteminin sürdürülebilir hale geleceğini ve Türkiye’nin gerçek refah artışına ulaşabileceğini ifade etti.
