Bilim, pozitif düşüncenin ruh sağlığını iyileştirdiğini, stresi en aza indirdiğini ve hatta daha iyi kalp-damar sağlığınız olmasını sağlayabileceğini söylüyor, ancak günümüzde birçok insan(özellikle de gençler) olumsuz düşünce kalıplarının içinden bir türlü çıkamıyor. Dilerseniz gelin birlikte bu olumsuz döngüyü bitirmenin yollarını ararken, hep olumsuz düşünmenin ruh sağlığı üzerindeki etkilerini inceleyelim.
Sürekli Olumsuz Düşünmek Hastalık Mıdır?
Düşüncelerinizi analiz eden biriyseniz, olumsuz bir düşünceyi herkesin sahip olduğu normal endişelerden ayırmak zor olabilir. Üzücü bir olay için üzülmek oldukça normaldir, tıpkı finansal yükler veya özel hayattaki ilişki sorunları hakkında endişe etmek gibi. Ancak bu duygular devamlı ve yaygın olduğunda bazı sorunları beraberinde getirebilir
Rethink Mental Illness’ın olumsuz düşünme tanımı şunları şart koşar:
“Olumsuz düşünmek, genelde kendiniz ve çevreniz hakkında olumsuz düşünmek olarak açıklanır. Herkes ara sıra olumsuz düşünceleri deneyimlese de, kendiniz ve dünya hakkında düşünme biçiminizi ciddi şekilde etkileyen ve hatta iş/çalışma ve günlük yaşamınızı etkileyen olumsuz düşünceler depresyon, anksiyete bozuklukları, kişilik bozuklukları ve şizofreni dahil birçok zihinsel sorunun belirtisi olabilir.”
Tıpkı zihinsel sorunları olan herkesin sürekli olumsuz düşünceleri olmadığı gibi, olumsuz düşüncelerle meşgul olan herkesin zihinsel sorunları bulunmaz. Bununla birlikte olumsuz düşünmek, özellikle engel olamadığınızda zihinsel sağlığınız ve yaşam kaliteniz için zararlı olabilir. Neyse ki, olumsuz düşünceleri sona erdirmenin bazı yolları bulunuyor, ancak önce bu olumsuz düşüncelerin sebebini belirlemek önemlidir.
Olumsuz Düşünmenin Sebepleri Nelerdir?
Negatif düşüncelerin birçok farklı nedeni olabilir, müdahaleci olumsuz düşünceler, obsesif kompulsif bozukluk (OKB), anksiyete bozukluğu veya başka bir akıl sağlığı sorununun bir belirtisi olabilir. Devamlı olumsuz düşünmek aynı zamanda bir depresyon belirtisidir. Olumsuz düşünmek, zihinsel rahatsızlıkların bir işareti olabilirken, aynı zamanda yaşamın normal bir parçası da olabilir. Bu negatif düşünceler hayatınızı ciddi şekilde etkileyebilir, bu nedenle nedeni ne olursa olsun, en iyisi bunları ortadan kaldırmaya çabalamaktır. Sürekli olumsuz düşünmekle ilgili üç yaygın sebep vardır:
Gelecek kaygısı: İnsanlar genellikle bilinmeyenden korkar ve geleceğin ne getireceğinden emin değildir. Bu genellikle birçok olumsuz düşünceyi tetikler ve bu da genelde başarısızlığı beraberinde getirir. Hangi açıdan bakarsanız bakın, gelecek için endişelenmek yersiz bir zaman ve enerji kaybıdır. Bu olumsuz düşünceleri bırakmanın anahtarı, gelecekle ilgili değiştirebileceğiniz şeylerin bir sınırı olduğunu kabul etmek ve endişelenmek yerine odaklanmaya çalışmaktır.
Şimdiye ilişkin kaygı: Şimdiki zamanla ilgili kaygı anlaşılabilir bir durumdur. Çoğumuz insanların bizim hakkımızda ne düşündükleri, çalışma hayatında iyi bir iş yapıp yapmadığımız ve eve dönüş yolunda trafiğin nasıl olacağı konusunda endişeliyiz. Olumsuz düşünenler genellikle en kötü durum senaryosunu bulurlar. Yine de bu tamamen, kontrolü kaybetme korkusundan kaynaklanıyor. Organize olmak ve rutin şekilde yaşamak, olumsuz düşünceleri ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir, ancak psikolojik destek almak da gerekebilir.
Geçmişle ilgili utanç: Hiç geçen hafta ve hatta geçen yıl yaptığınız bir şey için endişelendiğinizi fark ettiniz mi? Herkes bazı utandığı şeyler yapar ve söyler, ancak olumsuz düşünenler geçmişteki hatalar ve başarısızlıklar üzerine gereğinden fazla düşünürler ve bununla canlarını sıkarlar. Elbette, geçmişte yapılmış hatalara yaklaşmanın en yapıcı yolu, olayın gerçekleştiğini kabul etmek ve gelecekte tekrar olmasını nasıl önleyebileceğinizi düşünmektir.
Sürekli Olumsuz Şeyler Düşünmek Nasıl Engellenir?
Negatif düşüncelere kesinlikle boyun eğmek zorunda değilsiniz. Bazı temel karşı koyma teknikleriyle olumsuz düşünceleri tamamen engellemeyi ve onlardan kurtulmayı öğrenebilirsiniz. Buradaki kilit nokta, her olumsuz düşüncenin üzerine bunun tersini yapmayı denemek ve modunuzu yüksek tutmaya çabalamaktır.
Bir dahaki sefere olumsuz düşünceler ortaya çıktığında kendinize sormanız gereken beş soru var. Bu soruları kafanızda veya cevaplarınızı bir günlüğe yazarak cevaplayabilirsiniz:
-Düşünce doğru mu? Bu olumsuz düşüncenin bir temeli var mı?
-Bu düşünceler sana güç mü veriyor yoksa gücünü elinden mi alıyor?
-Bu düşünceye olumlu bir dönüş yapabilir veya ondan bir şeyler öğrenebilir misiniz?
-Bu olumsuz düşüncelere sahip olmasaydın hayatın nasıl olurdu?
-Bu düşünceler sebebiyle günlük işlerini yerine getiremediğin oluyor mu ve buna değer mi?
Sürekli olumsuz düşünmek gibi şeylere karşı koymanın zaman ve bağlılık gerektirdiğini unutmayın. Gerektiğinde bu olumsuz düşünceleri ortadan kaldırmak için bir psikiyatristten mental destek almak gerekebilir.
