Hükümet, sosyal güvenlik sistemini yeniden şekillendirecek kapsamlı bir reform paketi üzerinde çalışıyor. Özellikle Bağ-Kur’lular için planlanan düzenleme, emeklilik sürecini hızlandıracak. Prim gün şartının düşürülmesiyle esnafa erken emeklilik imkânı sunulacak. Yasa yürürlüğe girdiğinde, uzun süredir bu düzenlemeyi bekleyen yüz binlerce kişi emeklilik hakkına kavuşacak.
Bağ-Kur’lulara Erken Emeklilik Fırsatı
Esnaf ve küçük işletme sahipleri için emeklilikte yeni bir dönem başlıyor. Bağ-Kur’lulara yönelik hazırlanan düzenlemeler, daha az primle ve daha erken yaşta emeklilik fırsatı getiriyor. Mevcut sistemde yapılacak değişikliklerle milyonlarca esnafın emekliliğe erişimi kolaylaşacak.
Az Primle Emeklilik Şansı
Bağ-Kur’lular, kısmi emeklilik hakkıyla daha düşük prim gününü doldurarak emekli olabiliyor. Bu kapsamda 5.400 günü tamamlayanlar, yaş şartını yerine getirdiklerinde emekliliğe hak kazanıyor. Ancak yaş koşulları sigortalılığın başladığı tarihe göre farklılık gösteriyor: 8 Eylül 1999 ve öncesi sigortalılar: Kadınlar 56, erkekler 58 yaşında emekli olabiliyor. 9 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 arasında sigortalılar: Kadınlar 60, erkekler 62 yaşında emekliliğe hak kazanıyor. 30 Nisan 2008 sonrası başlayanlar: 5.400 günü 31 Aralık 2035’e kadar tamamlayan kadınlar 61, erkekler 63 yaşında emekli olabilecek. Bu durum özellikle genç yaşta iş hayatına atılan esnafa erken emeklilik fırsatı sağlıyor.
Sağlık Sorunu Olan Esnafa Malulen Emeklilik
Sağlık sorunları nedeniyle çalışamayacak duruma gelen esnaf için malulen emeklilik seçeneği sunuluyor. Bunun için en az %60 iş gücü kaybı sağlık raporuyla belgelenmeli. Şartlar ise şöyle:
En az 10 yıl sigortalılık ve 1.800 gün prim ödenmiş olmalı.
Eğer kişi ağır derecede malul ve başkasının bakımına muhtaçsa, sigortalılık süresi aranmıyor; sadece 1.800 prim günü yeterli.
Prim borcu olmamalı ve işyeri kapatılmış ya da devredilmiş olmalı.
Başvurusu onaylanan esnafa, emekli maaşı bir sonraki ayın başından itibaren ödenmeye başlanıyor.
Bağ-Kur Reformu ile Yeni Kolaylıklar
Bağ-Kur reformuyla küçük esnafın emeklilik süreci kolaylaşıyor. Hazırlanan düzenlemeye göre, erkek esnaflar için prim şartı 9.000 günden 7.200 güne düşürülecek.
Kadınlar için 58, erkekler için ise 60 yaş şartı geçerli olacak. Yeni sigortalılar için yaş sınırı kademeli olarak 65’e kadar çıkabilecek.
7.200 günü tamamlayanlar, yaş şartına bakılmaksızın emeklilik hakkı elde edebilecek. Bu reform, küçük esnafın hem prim yükünü azaltacak hem de emekliliği daha ulaşılabilir hale getirecek.
Son 3,5 Yıl Kuralı Tarihe Karışıyor
Mevcut uygulamada, 1 Ekim 2008 öncesi sigortalılar için emeklilikte hangi kurumdan maaş bağlanacağı son 3,5 yıldaki hizmete göre belirleniyordu. Yeni düzenleme ile bu kural büyük ölçüde kalkacak.
Artık Bağ-Kur’lular, SSK’lı çalışma şartına bağlı kalmadan, doğrudan prim günlerini tamamlayarak emekli olabilecek.
8 Eylül 1999 öncesi: 5.000–5.975 gün ile emeklilik hakkı vardı.
9 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 arası: 7.000 prim günü gerekiyordu.
1 Ekim 2008 sonrası: 7.200 prim günü şartı aranıyordu.
Yeni reformla birlikte tüm küçük esnaf, 7.200 prim günü ile emeklilik hakkına kavuşacak ve süreç daha net, öngörülebilir bir hale gelecek.