Bağıl Nem Nedir?
Bağıl nem, belirli bir sıcaklıktaki havadaki nem miktarıdır. Açık olmak gerekirse, hava çok hızlı hareket ettiği için aslında su buharını fiziksel olarak tutamaz. Evinizdeki hava belirli bir su buharı kapasitesine ulaştığında nem olarak yoğunlaşarak havanın nemli olmasına neden olur. Bağıl nem çok yükseldiğinde (genellikle %50’nin üzerine çıktığında) küf büyümesi ve sıkışmış alerjenler daha olası hale gelir ve bu da alerji ve astım semptomlarının ortaya çıkmasına neden olabilir.
Evinizdeki havayı nasıl sağlıklı hale getireceğinizi bulmaya çalışırken, bağıl nem dikkate alınması gereken önemli bir faktördür. Mevcut nem miktarını değerlendirmenize olanak tanır, böylece ne kadar neme sahip olduğunuzu anlayabilir ve hangi tür nem giderici veya nemlendiricinin sizin için en iyisi olduğuna karar verebilirsiniz. Evinizde ne kadar bağıl nem bulunduğu, yaşadığınız bölgeye ve iklime bağlı olacaktır.
Mutlak Nem ile Bağıl Nem Arasındaki Fark Nedir?
Mutlak nem, havadaki gerçek nem miktarıdır. Weather.com, bunu özellikle sıcaklıktan bağımsız olarak hava veya atmosferdeki su buharı miktarının (g/m ) bir ölçüsü olarak tanımlar. Havadaki su buharı ne kadar fazlaysa, mutlak nem o kadar yüksek olur. Havadaki nem olarak “hissettiğimiz” şey mutlak nemdir.
Bağıl nem oranı, bir hava hacmindeki su buharı miktarının belirli bir sıcaklığa ve bu sıcaklıkta tutabileceği miktarın yüzdesi veya oranı olarak ölçülür. Sıcak hava, soğuk havadan daha fazla nem tutabilir. Bu, aynı mutlak nemde bağıl nemin sıcak havada daha düşük ve soğuk havada daha yüksek olabileceği anlamına gelir.
Benzer görünseler de, mutlak nem ve bağıl nem terimleri birbirinin yerine kullanılamaz.
Havayı Sağlıklı Yapan Nedir?
Çoğu insan zamanının çoğunu kapalı alanda geçirir. İç mekan hava kirletici düzeylerinin dış ortam hava kirletici düzeylerinden 2 ila 5 kat daha yüksek olabileceğini öğrenmek sizi şaşırtabilir. Bir kitap rafındaki tozu veya yerdeki kiri görebilir ve temizleme zamanının geldiğini bilseniz de, havanızı neyin kirlettiğini her zaman göremezsiniz. Ana iç mekan hava kirleticilerinden bazıları ve kaynakları şunları içerir:
- Asbest
- Bakteriler ve virüsler
- Karbonmonoksit
- Temizlik malzemeleri ve ev kimyasalları
- Toz akarları ve toz
- Formaldehit
- Öncülük etmek
- Küf ve nem
- Uçucu organik bileşikler
Bu kirleticilerden herhangi biri mevcut olduğunda, havanızın temizlenmesi gerektiğini söylemek güvenlidir. Tersine, sağlıklı hava:
- % 50’den az bağıl nemden oluşur
- Toksin içermez
- İyi havalandırılmış ve taze
Ev Nemi Nereden Geliyor?
Nemin evinize girmesinin ve orada kalmasının birkaç yolu vardır. Banyo ve mutfak gibi suyun sık kullanıldığı odalar, evinizin diğer alanlarına göre daha nemli olma eğilimindedir. Evinizde aşağıdakilerden dolayı nem oluşabilir:
- Banyoların düzgün havalandırılmadığı uzun, sıcak duşlar
- Çatı sızıntıları
- Sızdıran tuvaletler, lavabolar ve borular
- Yağmur suyu
- Düzgün havalandırılmamış pişirme sonucu oluşan buhar
- Yoğun olarak kullanılan giysi kurutucular
- Ev bitkileri
- Havalandırma eksikliği
Bir ev için ideal bağıl nem seviyesi nedir?
% 50’nin üzerindeki nem tipik olarak çok yüksek kabul edilirken, %30’un altındaki nem genellikle çok düşüktür. Bu, EPA‘ya göre bir ev için ideal bağıl nem aralığının %30 ile %50 arasında olduğu anlamına gelir. Bu, elbette, yaşadığınız iklime ve kişisel tercihinize bağlıdır.
Evinizde Aşırı Bağıl Nem Olduğunda Ne Olur?
Sıcaklıklar yükselip alçaldıkça, havanın suyu tutma yeteneği değişir. Hava daha sıcak olduğunda daha fazla su tutabilir. Hava daha soğuk olduğunda, o kadar fazla nem içeremez. Aşırı bağıl nem, hem fiziksel sağlığınıza hem de evinizin sağlığına zarar verebilecek kötü iç hava kalitesine neden olabilir.
Aşırı Bağıl Nemin Neden Olduğu Ev Sorunları
Kuru ve çorak iklimde yaşıyorsanız, bağıl nem sorunlarıyla baş edemeyebilirsiniz. Ancak diğer iklimler, yüksek nem seviyeleri nedeniyle bakıma muhtaç evinizi terk edebilir. Aşırı nem olduğunda dikkat edilmesi gereken bazı ev hasarları şunları içerir:
- Küf gelişimi
- Evinizin her yerinde küf kokuyor
- Soyulan duvar kağıdı veya köpüren boya
- Eğri ahşap zeminler veya mobilyalar
- Arızalı elektronik ekipman
- Yoğunlaşma veya sisli pencereler
- Duvarlarda veya tavanlarda su lekeleri
- Küçültülmüş pencere ve kapı çerçeveleri
Aşırı Bağıl Nemin Neden Olduğu Sağlık Sorunları
Evinizdeki yüksek bağıl nem nedeniyle kötü hava kalitesi, küf oluşumuna ve duvar kağıdının soyulmasına neden olmaktan fazlasını yapabilir (sağlığınız üzerinde önemli bir etkisi olabilir). Astımı, alerjisi veya başka bir şekilde bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerin daha fazla sorun yaşaması muhtemeldir. Yine de, altta yatan sağlık sorunu olmayan kişiler, yüksek nemin fiziksel rahatsızlıklara da neden olabileceğini görebilir. Küf ve akarlar nemli ortamlarda geliştiğinden, bu semptomların çoğunu tetikleyebilirler. Aşırı nemden kaynaklanan bazı sağlık etkileri şunları içerebilir:
- Şiddetli astım veya alerji semptomları gibi solunum sorunları
- Sıcakken ve nemliyken ter (ısı döküntüsü) bırakamayan tıkalı gözeneklerden deri döküntüleri
- Burun, göz ve boğazda tahriş
- Yorgunluk
Evinizdeki Bağıl Nem Çok Düşük Olduğunda Ne Olur?
Aşırı yüksek bağıl nem seviyelerinin zararlı olduğu bilinirken, aynı durum seviyeler çok düşük olduğunda da geçerlidir. Bununla birlikte, hem evinizde hem de vücudunuzda düşük bağıl nem seviyelerinin belirtileri daha belirsizdir, bu nedenle bunları hemen fark etmeyebilirsiniz.
Düşük Bağıl Nemden Kaynaklanan Sorunlar
Dışarıdaki hava daha soğuk olduğunda, muhtemelen ısıtıcınızı daha çok kullanırsınız. Bu, evinizdeki nemin ideal seviyelerin altına düşmesine ve havanın aşırı derecede kurumasına neden olabilir. Düşük bağıl nemin evinizi etkileme yollarından bazıları şunlardır:
- Küçük ahşap mobilya, kapı ve pencere çerçeveleri
- Parke zemin ayırma ve eğme
- Soyma duvar kağıdı
- Duvarlar ve tavan arasındaki boşluklar
Düşük Bağıl Nemin Neden Olduğu Sağlık Sorunları
Düşük bağıl nem de sağlığınızı etkileyebilir. Cleveland Clinic’e göre, kuru hava nedeniyle aşağıdaki semptomların bir kısmını veya tamamını yaşayabilirsiniz:
- Soğuk algınlığı ve solunum yolu hastalıklarına karşı artan duyarlılık
- Vücut titreme
- Kuru, kaşıntılı veya çatlamış cilt, dudaklar ve saç
- Kuru, kaşıntılı boğaz ve burun
- Kaşıntılı, çatlamış cilt
- Statik elektrik
- Kuru gözler
- Burun kanaması
- Kötüleşen soğuk algınlığı ve grip
- Kötüleşen astım ve alerji semptomları
Evinizdeki Bağıl Nemi Optimum Seviyede Nasıl Tutabilirsiniz?
Nem dengesizliğinin neden olduğu birçok sağlık ve ev sorunlarının yanı sıra nem seviyelerinin çok yüksek veya çok düşük olabileceği birçok yol olsa da, onu ideal bir seviyede tutmanın basit yolları da vardır. Evinizdeki bağıl nemi ideal %30 ile %50 arasında tutmak için nem giderici veya nemlendirici kullanmayı düşünebilirsiniz.
Nem Gidericiler Nasıl Çalışır?
Nem gidericiler, evinizin havasındaki aşırı nemi gidererek çalışır ve bu da onu küf, toz ve küf gibi alerjenler için daha az misafirperver bir ortam haline getirir. Evinizin HVAC sistemine takılı taşınabilir bir nem giderici veya tüm ev nem giderici alabilirsiniz. Taşınabilir nem gidericiler, çok daha uygun fiyatlı ve kullanımı kolay olma eğilimindedir. Tüm evi kapsayan bir nem alma cihazı genellikle profesyonel kurulum gerektirir ve çok pahalı olabilir.
Nemlendiriciler Nasıl Çalışır?
Nemlendiriciler, bir odadaki havayı nemli tutmaya yardımcı olmak için su buharı yayan cihazlardır. Doğru kullanıldığında, bir nemlendirici kuru iç mekan havanızı iyileştirmeye yardımcı olabilir. Her birinin avantajları ve dezavantajları olan hem soğuk hem de sıcak buharlı nemlendiriciler bulabilirsiniz. Bağıl nem çok düşük olduğunda nemlendirici kullanmak, kuru havayla ilişkili sağlık semptomlarının çoğunu hafifletmeye yardımcı olabilir.
Evinizin bağıl nemini ideal seviyede tutmak hem sağlığınız hem de evinizin durumu için önemlidir. Bağıl nem kavramı sizin için yeni olsa da, evinizi %30 ila %50 nem arasında tutmak oldukça mantıklıdır. Bağıl neminizin düşük veya yüksek olmasına bağlı olarak bir nem giderici veya nemlendirici almanız gerekebilir. Ülkemiz gibi dört mevsimi de deneyimleyen bir coğrafyada yaşıyorsanız, her iki cihazın da yılın farklı zamanlarında kullanışlı olduğunu görebilirsiniz.
Hava Temizleyici Birlikte Kullanılabilir Mi?
Bağıl nemin kabul edilebilir bir seviyede tutulması hava kalitesi için önemli bir adımdır. Yukarıda belirtildiği gibi, aşırı nem küf oluşumuna neden olabilir ve hem yüksek hem de düşük nem seviyeleri, iç mekan hava kirletici seviyelerini etkileyebilir. Nem kontrolü, EPA’nın “kaynak kontrolü” olarak tanımladığı şeyin önemli bir parçasıdır veya en başta iç mekan hava kirliliği sorunlarının oluşmasını önlemektir.
Kaynak kontrol yöntemleri uygulandıktan sonra EPA iç mekan hava kalitesini iyileştirmek için ek bir adım olarak bir hava temizleyici kullanılması gerektiğini açıklıyor. Molekule içinde teknoloji hava temizleyici kalıp ve bazı hava kimyasallar (uçucu organik bileşikler veya VOC) gibi organik bileşiklerin yok etmek için gösterilmiştir. Evinizde daha iyi hava kalitesi için bir çözümün parçası olarak bir hava temizleyici, bir nemlendirici / nem giderici ile birlikte kullanılabilir.
Nihayetinde, nem seviyelerini kontrol ederek, havalandırmayı artırarak veya bir hava temizleyici kullanarak doğru hava kalitesi koşullarını oluşturmak, ailenizin muhtemelen en çok zaman geçirdiği yer olan evinizdeki iç mekan hava kirliliğini azaltabilir.
