TBMM’ye sunulan yeni torba yasa teklifinde, cep telefonu abonelik süreçlerine dair kapsamlı değişiklikler bulunuyor. 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’na yapılacak eklemelerle, mobil hat açma prosedürleri yeniden şekillenecek.
Teklifte yer alan düzenlemeye göre, mobil operatörler artık elektronik kimlik doğrulama özelliği taşımayan kimlik belgeleriyle – kendi kanunlarında resmî belge sayılıyor olsa bile – abonelik işlemi gerçekleştiremeyecek. Abonelik başvurularında kişinin kimliği; kimlik kartı üzerinden elektronik doğrulamayla, yüz tanıma veya parmak izi özetine dayalı biyometrik kontrolle ya da kimlik doğrulayıcı bir şifre kullanılarak teyit edilecek.
Yasa teklifinde yabancı uyruklu kişiler ve göçmenlere ilişkin özel hükümler de yer alıyor. Buna göre, Türkiye’de yabancı bir kişinin abonelik açtırmak istediği durumda, söz konusu kişinin elektronik kimlik doğrulama kapasitesine sahip bir belge sunamaması halinde; operatör, kimlik bilgileri ile yüz veya parmak izi gibi biyometrik verileri Göç İdaresi Başkanlığı’ndan talep ederek doğrulama yapacak.
Bu düzenleme, Türkiye’de görev yapan diplomatlar ile aile üyeleri için geçerli olmayacak.
Hatlar üç ay içinde pasife düşürülecek
Teklifte yer alan düzenlemeye göre mobil operatörler, abonelerin halen hayatta olup olmadığını belirli aralıklarla kontrol etmekle yükümlü olacak. Buna göre işletmeciler, her üç ayda bir tüm abonelerin ölüm durumu ya da tüzel kişiliklerin sona erip ermediğini resmi kurumlar aracılığıyla sorgulayacak. Bu doğrulama yapılamazsa, ilgili hatların abonelikleri otomatik olarak kapatılacak.
Tasarı aynı zamanda yeni bir sınırlama da getiriyor. Mobil operatörler, BTK’nın belirleyeceği üst sınırın üzerinde yeni abonelik oluşturamayacak ve bu limitleri aşan hatlara hizmet sunamayacak.
Yabancılara özel hat verilecek
Düzenleme kapsamında, yabancı uyruklu bireylere mobil haberleşme hatları için özel numaralar atanacak.
Teklifin gerekçesinde, kimlik doğrulaması yapılamayan ya da abonelik bilgilerini güncellemek üzere operatöre başvurmayan yabancı abonelerin hatlarının, kendilerine tanınan süre dolduktan sonra en geç bir ay içinde mobil operatör tarafından şebekeden çıkarılacağı belirtildi.
Ayrıca tasarıya göre, operatörlerin bu kurallara aykırı hareket etmesi durumunda her bir hat için 20 bin TL idari para cezası uygulanacak.
Yabancıların 6 ay süreleri var
Tasarıya göre, yabancı uyruklular, hatlarını 6 ay içinde düzenlemeye uygun hale getirecek.
Düzenlemenin gerekçesinde, “Yabancı uyruklu kişilerin kullandığı mobil haberleşme hatlarına yönelik düzenlemeler yapılması, suç amacıyla kullanılan mobil haberleşme hatlarının tespitine, kapatılmasına ve aykırı davranan işletmecilere yönelik yaptırımlara ilişkin düzenleme yapılmasının” amaçlandığı belirtildi.
Tasarının gerekçesinde, mobil hatların suç ve dolandırıcılık için kullanıldığı, çok sayıda abonelikler yapılarak yasal takibin güçleştirildiği belirtildi. Tasarıyla, dolandırıcılık, hırsızlık ve banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçlarında kullanıldığı tespit edilen telefon hatlarının hemen kapatılması amaçlanıyor.
