Esnaf ve sanatkârların desteklenmesi amacıyla verilen düşük faizli kredilerde yaşanan suistimallerin önüne geçmek için yeni düzenlemeler hayata geçiriliyor.
Yeni yıldan itibaren geçerli olacak uygulama kapsamında, esnaf artık kullandığı krediye ilişkin harcamalarını belgeyle kanıtlamak zorunda olacak. Buna göre, 1 Ocak 2026’dan itibaren Hazine Faiz Destekli Yatırım ve İşletme Kredisi kullanan esnafın, kredi tutarının en az yüzde 33’ünü belgeyle ispatlayacağı şekilde harcaması gerekecek. 2027 itibarıyla ise bu oran yüzde 67’ye çıkarılacak.
Kredinin amacı dışında kullanıldığının ya da gerçeğe aykırı beyan verildiğinin belirlenmesi hâlinde, söz konusu krediye uygulanan faiz desteği iptal edilecek. Bu düzenlemeyle, kredilerin altın, araç veya konut alımı gibi ticari amaç dışı harcamalarda kullanılmasının önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Ancak Türkiye Gazetesi'nin edindiği bilgilere göre, bu yeni uygulama bazı dürüst esnafları da zor durumda bırakmaya başladı. Bu nedenle AK Parti Yozgat Milletvekili ve TESKOMB Başkanı Abdulkadir Akgül, düzenlemenin ertelenmesi yönünde girişimlerde bulundu.
Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda da gündeme gelen esnaf kredilerine fatura zorunluluğu konusunda Akgül, “Biz bir yıldır, bu konuyu bütün Türkiye’deki esnafa denemeye kalktık, uğraştık, didindik ancak başarı sağlayamadık. Şimdi bu faturayı getirirsek yeni bir sistem geliyor. Esnaf bu faturayı bulamıyor, bulamaz ancak parayla satın alacak. Yeni bir düzen ortaya çıkacak: fatura satın alması. Biz bu fatura düzenine geçersek bu demektir ki esnafın bir tane umut kapısı olan kredi de verilmeyecek, kesinlikle bunu kimse alamayacak” dedi.
“Sözümüzü yerine getirelim” çağrısı
Esnafın, aldığı faiz destekli kredilerle BAĞ-KUR primlerini ödediğini ve çeşitli ihtiyaçlarını karşıladığını belirten Akgül, kredi kullanımında aranan “borcu yoktur” şartının da esnafı zor durumda bıraktığını ifade etti.
Akgül, “Bu devirde borçsuz esnaf olur mu? Bu konunun da tekrar gözden geçirilmesi gerekiyor. Bu uygulamalar, krediyi veremez hâle getirecek. Primlerinin 9 binden 7 bin güne düşürülmesi için söz verdik ama hâlen 9 bin olarak devam ediyor. Ben esnafın başkanıyım, içlerine giremiyorum artık yani, bu konuda da söz verdik, yapamıyoruz” diye konuştu. Akgül, probleme çözüm bulunması için ekonomi yönetimi nezdinde görüşmelerini sürdüreceğini belirtirken, uygulamanın başlayacağı ocak ayına kadar bir adım atılması beklediklerini kaydetti.
AK Parti’nin yanı sıra muhalefet partilerinden de esnaf kredilerinde faturalandırma mecburiyeti uygulamasının kaldırılması yönünde talepler geldi.
“Basit usule geçişte hazırlıksız kaldık”
TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, esnafın basit usule geçiş sürecine yeterince hazırlanamadan yakalandığını dile getirerek, artan enflasyon karşısında esnafa ek destek sağlanmasının zorunlu hale geldiğini vurguladı.
Esnafın ne yapacağını şaşırmış durumda olduğunu belirten Palandöken, “Bir taraftan muhasebe ücretleri, diğer taraftan e-Hacizler ve vergi mevzuatındaki değişiklikler derken esnaf artık iş yapamaz hâle geldi. Hem rakipleriyle mücadele edecek hem ekonomiye katkı koyacak hem de istihdam ve işsizlik alanında önemli sıkıntılar yaşanacak” dedi.
Palandöken açıklamasında, uygulamanın yürürlüğe girmesine sadece bir ay kaldığını hatırlatarak, “Mevcut ekonomik şartlar esnafı ciddi şekilde zorluyor. Enflasyonu düşürmenin yolu bu değil. Sayın Maliye Bakanımız, en azından belirli bir süre tanıyarak, mesela bir yıl önceden tedbirlerin alınmasına imkân sağlayabilirdi. Esnaf, bu süreçte söz konusu cihazları nasıl kullanacağını öğrenir, akıllı telefonu olup olmadığını kontrol eder, hazırlığını yapardı. ‘Ben yaptım oldu’ anlayışıyla yapılan düzenlemeler, özellikle vergi alanında, insanları tedirgin ederek piyasalardaki durgunluğun temel sebeplerinden biri hâline geliyor” ifadelerine yer verdi.
Enflasyon karşısında esnafın rahat bir nefes almasını sağlayacak tedbirler alınması gerektiğini söyleyen Palandöken, esnafın desteklenmesinin ekonomiye çok daha büyük katkı sağlayacağını belirtti. Palandöken, “Aksi hâlde bu insanlar, 250 ile 300 bin arasında iş yerini kapatmak zorunda kalacak” diye konuştu.
