Programa İlçe Kaymakamı Eren Arslan, İnegöl Belediye Başkanı Alper Taban, Başsavcı Veli Ecir, Bursa Esnaf ve Sanatkarlar Odası Birlik Başkanı Fahrettin Bilgit, MÜSİAD İnegöl Başkanı B. Sinan Yazaroğlu, İlçe Milli Eğitim Müdürü Halil İbrahim Zengin, esnaf odaları başkanları ve yönetim kurulu üyeleri, öğrenciler ve veliler katıldı.
ŞED KUŞATMA
13. yüzyılda Anadolu’da Ahi Evran tarafından esnaf teşkilatı olarak kurulan Ahilik kültürü Kırşehir’de hayat buldu. Daha sonra tüm Anadolu coğrafyasına yayılmış ve esnaf teşkilatı olarak ticarete, sosyal yaşama en önemlisi bu gönüllere girerek esnafların ahlaklı olmalı, dürüst olmayı, hileli ürün satılmasının önüne geçmiştir. Kalfalık sürecini tamamladıktan sonra Usta olanlar şehir meydanında Şed kuşatılır ahiliğe kabul edilirdi. Ustalarından el alınırdı. Yüzyıllar boyunca ahilik teşkilatı Anadolu coğrafyasında bu öğretilerle ve düsturla ayakta kalmış ve dürüst esnafı ödüllendirmiş, yanlış yapan esnafın pabucunu dama atmıştır.
Program İstiklal Marşı saygı duruşunun ardından günümüzde yaşanan ticaret sıkıntılarını anlatan İnegöl Mesleki Eğitim Merkezi öğretmenleri tarafından sahnelenen Canbaz oyunu sahnelendi.
“MESLEK LİSESİ MEMLEKET MESELESİDİR”
Programın açılış konuşmasını yapan İnegöl İlçe Milli Eğitim Müdürü Halil İbrahim Zengin, “İlk defa düzenlemiş olduğumuz Meslek Liseleri Mezuniyet ve aynı zamanda Şet Kuşanma Töreni’ne hepiniz hoş geldiniz, şeref verdiniz. Evet, bu mezuniyet töreni benim bir hayalimdi. Bugün bu hayalimi gerçekleştiriyorum ve gerçekleşmiş olmanın haklı gururunu ve kıvancını yaşıyorum. Bu vesileyle, özellikle tüm meslek lisesi müdürlerimize, Yunus Emre Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Müdürümüz Sayın Fatma Hanım’a, MESAM Müdürümüz Sayın Musa Bey’e huzurlarınızda teşekkür ediyorum. Program, Eylül ayından beri süren uzun ve titiz bir çalışmanın sonucudur. Öğrencilerimizin mesleki gelişimlerini desteklemek, onları zanaatkâr ruhuyla yetiştirmek ve bu programı en güzel şekilde hayata geçirmek amacıyla yoğun emek harcadık. Bugün burada yalnızca bir mezuniyet töreni yapmıyoruz; aynı zamanda kökleri yüzyıllar öncesine dayanan ve bu toprakların ruhunu yoğuran ahilik kültürünü de yaşatıyoruz. İlçemizdeki 9 meslek lisemiz ve bir Mesleki Teknik Eğitim Merkezimizde 20 alan ve 40 dalda yaklaşık 1000 öğrencimiz mezun oluyor. Bugün burada, mezun olan 137 öğrencimiz şet kuşanarak mesleki hayatlarına ilk adımlarını atacak. Zanaatkâr olacaklar ve zamanla her biri birer usta hâline gelecekler. Ahilik, yalnızca bir meslek örgütü değildir. Aynı zamanda ahlakı, dürüstlüğü ve toplumsal dayanışmayı esas alan bir hayat anlayışıdır. Biz de öğrencilerimizi bu düsturla; ahlaklı, mesleğini iyi bilen ve sorumluluk sahibi bireyler olarak yetiştirmeye gayret gösterdik. Değerli misafirler, ahilik; “Evini, sofranı, kapını aç; gözünü, dilini, belini bağlı tut” diyen bir anlayıştır. Bu anlayışla yetişen gençlerimiz, hem meslek hayatlarında hem de sosyal yaşamda emin adımlarla yürüyecek, ülkemizin üretim gücüne katkı sağlayacaklardır. Bugün bu güzel tabloya tanıklık ederken, öğrencilerimizin yetişmesinde emeği geçen başta öğretmenlerimize, okul yöneticilerimize ve kıymetli velilerimize; süreci her daim destekleyen Sayın Kaymakamımıza, Sayın Belediye Başkanımıza ve tüm yönetim kurulu başkanlarımıza huzurlarınızda teşekkür ediyorum. Sevgili gençler, sizler bugün birer ahilik neferi olarak mezun oluyorsunuz. Meslek yolculuğunuzda alın terinizin bereketini, dürüstlüğü, gücü ve ahlakı yoldaş edinmenizi özellikle diliyorum. Hepinize başarılarla dolu, bereketli ve hayırlı bir gelecek temenni ediyorum. Yolunuz açık, şediniz kutlu olsun. Unutmayın: Meslek lisesi memleket meselesidir. Sizler “ara eleman” değil, aranan elemanlarsınız” dedi.
“AHİLİKTE DAYANIŞMA VARDIR, PAYLAŞMA VARDIR”
Bursa Esnaf ve Sanatkarlar odası Birlik Başkanı Fahrettin Bilgit, “Sevgili gençler, hepiniz artık birer esnaf, sanatkâr oldunuz diyebiliriz. Çünkü çıraklık ve kalfalık süreçlerini aştınız; hepiniz kendi branşınızda bir meslek öğrendiniz. Allah uzun ömür verirse önünüzde uzun bir hayat var. Bu hayat boyunca hayalleriniz ve hedefleriniz olmalı. Eğer hayalleriniz ve hedefleriniz olmazsa, yaptığınız işleri daha ileriye taşıyamazsınız. Bu da hem İnegöl olarak hem Türkiye olarak dünyada geride kalmamıza neden olur. Genç arkadaşlarım, zaman zaman şöyle bir değerlendirme yapıyorum: Bir Alman arabası, bir Fransız arabası ve bir Japon arabası yan yana konuyor. Araştırmalara baktığımızda, özellikle Alman arabalarına bir eğilim, bir ilgi olduğunu görüyoruz. Neden? Çünkü Almanlar yaptıkları işte planlamayı iyi yapıyor, ürettikleri ürünler üzerinde detaylı çalışıyor ve bir daha arkalarına bakmıyorlar. Peki, onların bizden farkı ne? Üç gözleri mi var, iki beyinleri mi var? Hayır! Onlar da bizim gibi insan. O hâlde biz de yaptığımız işi ne olursa olsun en iyi şekilde yapmalıyız. Örneğin, o arabaların yanına bizim TOGG’umuzu koyacağız ve bu TOGG’u Alman ve Japon arabalarının önüne geçirmek her Türk gencinin görevidir. Esnaf ve sanatkârların görevidir. Bizim geride kalmak gibi bir lüksümüz yok. Onların bizden farkı yok. Ahilikte para kazanma hırsı yoktur. Ahilikte dayanışma vardır, paylaşma vardır, yardımlaşma vardır. “Ben bu mobilyayı yapayım, 500 lira kazanayım” ya da “bu arabayı yapayım, 1000 lira kazanayım” anlayışı yoktur. Özellikle, yapılan ve üretilen ürünü en iyi şekilde yapma anlayışı vardır. Dayanışma ve yardımlaşma ilkesi esastır. Bugün bu kültürü çeşitli toplantılarda anıyoruz ama gençler, gelin bunu hep birlikte hayata geçirelim. Bizler, dünya lideri bir Türkiye’de siz gençleri en iyi şekilde yetiştirmeliyiz. Bizler de tecrübelerimizle sizlere destek olmalı, yardımcı olmalıyız. Bu ülkeyi bir yerlere taşımak istiyorsak, bu ancak sizin hedefleriniz ve hayallerinizle mümkün olur. Sözlerimi çok uzatmadan bir hikâyeyle bitirmek istiyorum: Yedinci sınıfa giden bir öğrenci, öğretmeninin verdiği kompozisyon ödevi için babasının çiftliğinde edindiği izlenimlerle bir yazı yazar. Kompozisyonda 200 dönüm arazi, at yarışları için pistler, güzel bir villa gibi detaylar yer alır. Yazısını öğretmenine verir, iki gün sonra sonuçları almaya gider. Notunun üzerinde kocaman bir sıfır vardır. Şaşırarak sorar: “Hocam, ben hiç mi doğru bir şey yapmadım?” Öğretmeni cevaplar: “Senin baban ne iş yapıyor?” “Çiftlikte çalışıyor.” “O zaman git, gerçeklere uygun bir kompozisyon yaz, ben de sana hak ettiğin notu vereyim.” Çocuk eve döner ve durumu babasına anlatır. Babası şöyle der: “Oğlum, hayat senin. Hedeflerin senin. Nasıl istiyorsan öyle yaz.” Ertesi gün çocuk, kompozisyonu hiç değiştirmeden tekrar öğretmenine verir ve şunu söyler: “Siz bana verdiğiniz nottan vazgeçmeyin, ben de hayalimden vazgeçmeyeceğim.” Yıllar geçer, o çocuk büyür ve gerçekten 200 dönüm arazi üzerinde bir at çiftliği kurar. O kompozisyon da şöminenin üzerinde çerçeveletilip asılır. Sevgili gençler, sizler de böyle başarılı olabilirsiniz. Sakın ola “başaramadık” düşüncesine kapılmayın. Her işte gerekçeleri öğrenin, hayallerinizden vazgeçmeyin. Hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Yaşamınızda başarılar diliyorum” dedi.
“ÖNCE İYİ İNSAN OLMAK, DÜRÜST OLMAK LAZIM”
İnegöl Belediye Başkanı Alper Taban, “Öncelikle kıymetli evlatlarımızı kutluyorum, tebrik ediyorum. Bugün mezun olma noktasına geldiler, emek verdiler. Allah yollarını ve bahtlarını açık etsin diyorum. Kıymetli öğretmenlerimize, velilerimize çok teşekkür ediyorum; onlara destek oldular, rehberlik ettiler. Öğrencilerimiz inşallah yeni ufuklara yelken açacaklar. Tabii güzel bir tiyatro izledik, ekibe de çok teşekkür ediyorum. Güzel mesajlar verildi. İlçe Millî Eğitim Müdürlüğümüz, Yunus Emre okulumuz güzel hazırlıklar yapmışlar. Ben şunu ifade etmek istiyorum: Önce iyi insan olmak, dürüst olmak, adaletli olmak, özü sözü bir olmak, itibarlı insan olmak lazım. Bunun üzerine her şey inşa edilebilir. Ahilik de bence bunu anlatıyor. Ben de esnaf geleneğinden gelen bir abinizim. Bu kardeşinizin ailesinden, annesinden babasından öğrendiği değerler, sonrasında da büyüklerimizin ahilik geleneğini koruduğu bir ortamda pekişti. Ahilik teşkilatına dâhil olanlar, öğrenciler için de çok önemli mesajlar, önemli öğretiler sunar. Bunları hayatta tatbik etmek gerekir. Tabii kıymetli gençlerimizin şöyle bir şansı var: Pek çok insan iş kurabilmek, iş sahibi olabilmek için şehrini değiştirmek, başka yerlere göç etmek zorunda kalıyor. Ama biz İnegöl’de çok şanslıyız. İnegöl bir ticaret şehri. Bunun mutlaka farkında olduğunuzu düşünüyorum. Bu şehrin mayasında ticaret var. Yüzyıllarca hep ticaret yapmış, örnek olmuş bir şehir. Ticaret ve Sanayi Odamız, pek çok şehirden önce kurulmuş. Bu da gösteriyor ki bizden önce yaşayanlar ticareti çok güzel uygulamışlar; buradan ekmeklerini, aşlarını kazanmışlar, şehrimizi tanıtmışlar, ismimizi duyurmuşlar. Bundan sonra da bunu yapabilecek olan sizlersiniz, yani yeni neslimiz. Sizlere güveniyoruz, inanıyoruz. İnşallah en güzellerini sizler başaracaksınız. Evet, eksiklerimiz yok mu? Var. Ama bunları da öğretmenlerimizin, ailelerimizin sizlere vereceği destekle ve ahilik teşkilatının içerisindeki örneklerle inşallah sizler daha da güzellerini başaracaksınız. Ben tekrar mezuniyetinizi kutluyorum. Allah yolunuzu, bahtınızı açık etsin. Her zaman bir abiniz olarak, bir belediye başkanı olarak da yanınızdayım. Sizden tek ricam, yeter ki cesaretli olun. Hayalleriniz ve hedefleriniz büyük olsun. İnşallah geçmişimiz nasıl başardıysa, sizler de aynı şekilde başaracaksınız” dedi.
“TÜRKİYE'DE ÖRNEK BİR MESLEKİ KAMPÜS ALANIMIZ MEVCUT”
İlçe Kaymakamı Eren Arslan, “Hakikaten söylenebilecek her şey söylendi. Biz gençlerimize çok inanıyoruz, güveniyoruz. Ve meslek lisesini hakikaten memleket meselesi olarak görüyoruz. İlçemiz bu anlamda her iki açıdan da çok şanslı. Birincisi, işin teorik kısmı okullarda öğretiliyor; alanlarda güçlü bir mesleki altyapımız var. Türkiye'de örnek bir mesleki kampüs alanımız mevcut. Yine bu akademik eğitimlerin pratiğe dönüştüğü çok güçlü bir sanayimiz var. Gençlerin önünü açan, gençlere fırsat tanıyan, çok hayırsever, gönlü zengin iş insanlarımız var. O yüzden bildiğini paylaşan, Ahilik kültürünü yaşatan odalarımız ve onların değerli yöneticileri var. Hakikaten İnegöl bu anlamda gerçekten çok şanslı. Kıymetli gençlerimiz de çok şanslı. Aldıkları akademik eğitimleri sahada pratiğe dönüştürerek bundan sonra da hem ilçemize hem de ülkemizin kalkınmasına katkı sunacaklar. Meslek lisesinin niçin önemli olduğunu anlatmak adına bir örnek vermek istiyorum. 1980’li yıllarda Güney Kore ve Türkiye, nüfus ve gelişmişlik açısından aşağı yukarı aynı seviyelerdeydi, hatta Türkiye Güney Kore’nin önündeydi. 2023 ekonomik büyüklük verilerine baktığımızda, Güney Kore 13. sırada, ülkemiz ise 17. sırada yer alıyor. Güney Kore bu süreçte birçok global marka oluşturup dünya pazarında kendinden söz ettirirken, biz kıyasladığımız ülke anlamında söylüyorum, geride kaldık. Bu nedenle bizim üretmekten, daha çok üretmekten, kaliteli üretmekten, marka üretmekten, yeniliklere ve geleceğe yatırım yapmaktan başka şansımız yok. Bulunduğumuz coğrafyayı görüyorsunuz; güçlü olmadığınız zaman ayakta kalma şansınız yok. Tarihimiz, kültürümüz, coğrafyamız bize bunu mecbur kılıyor. Bunun yanında ecdadımızın bize yüklediği misyonu ve sahip olduğumuz bu kutlu emaneti geleceğe taşımakla mükellefiz. Bizler, iyi ya da kötü, bu emaneti şu anda taşıyoruz ama inanıyoruz ki sizler, gençler, bizden daha iyi taşıyacaksınız. Bu ülkeyi, bu milleti ve bu milletten adalet, huzur bekleyen tüm mazlum coğrafyaları sizler ayağa kaldıracaksınız. Size inanıyoruz, güveniyoruz. Ben de aynı şeyleri tekrar etmiş olacağım ama lütfen hayal etmekten, çalışmaktan, disiplinden, saygıdan, sevgiden ve iyi bir insan olmaktan vazgeçmeyin. Yolunuz ve bahtınız açık olsun. Mezuniyetiniz hayırlı olsun” dedi.
Konuşmaların ardından Ahilik resim yarışmasında dereceye giren eserlerin sahiplerine İlçe Kaymakamı Eren Arslan tarafından hediyeleri takdim edildi. Daha sonra ideal esnafı anlatan terzi ile çırağın hikayesini anlatan ve öğütler veren Ahilik skeci İnegöl Mesleki Eğitim Merkezi öğretmeni ve öğrencisi tarafından sergilendi. Meslek Liselerinin tanıtım videosundan sonra program Ney dinletisi ile program devam etti.
Kuran-ı Kerim tilavetinin ardından İnegöl Mesleki Eğitim Merkezi okul müdürü Musa Oktar ve öğretmeni tarafından Şed kuşatmanın esasları, anlamları ve ritüelleri uygulamalı olarak anlatıldı.
İlk Şed kuşatması için İlçe Kaymakamı Eren Arslan’a kaftan giydirilip davet edildi. İlçe Kaymakamı Eren Arslan iki öğrenciye Şed kuşattıktan sonra ahilik duasını ve nasihatlerini yaptı. Öğrenciler ilçe Kaymakamının eli öpülerek helallik istedi.
İkinci Şed kuşatması için İnegöl Belediye Başkanı Alper Taban’a kaftan giydirilip davet edildi. İnegöl Belediye Başkanı Alper Taban iki öğrenciye ŞED kuşattıktan sonra ahilik duasını ve nasihatlerini yaptı. Öğrenciler belediye başkanının eli öperek helallik istedi.
Program daha sonra mesleklerine göre öğrenciler sahneye davet edilip aynı mesleği icra etmiş büyüklerince şed kuşatıldılar.
Mesleki Eğitim Merkezi ve 9 Meslek Lisesinden mezun olacak yaklaşık 1000 öğrenciyi temsilen 79 erkek, 58 kız mezun öğrenci gecede şed kuşandı. Ustalığa adım attı. 79 erkek mezun öğrencilere 40 bay ustalar şed kuşatıp el verirken, 58 kız mezun öğrenciye ise 32 bayan ustalar şed kuşattı.
Programın sonunda tüm öğrenciler sahneye davet edilip İlçe Kaymakamı Eren Arslan tarafından ahilik yemini ettirildi. Toplu fotoğraf çekimi ile program sona erdi.