Organize Sanayi Bölgesi (OSB) ile Alanyurt arasında Kalburt deresinin kenarında kurulu bulunan Genel Arıtma Tesisi, yapılan kapasite artırımı tesis ilavesi ile İnegöl’ün sıvı evsel atıkları ve OSB’deki fabrika atıklarının arıtımını tam anlamıyla karşılıyor. 2010 yılında kurulan çamur kurutma tesisi ile Türkiye’de bir ilke imza atan İnegöl Genel Arıtma Tesisi, 40 milyon dolar maliyetle İnegöl’ün en büyük yatırımı olarak görülüyor. Aylık 700 bin lira gideri olduğu bildirilen Genel Arıtma Tesisindeki çamur kurutma bölümüne bir yenisinin daha ekleneceği bildirildi.
Gazetemize açıklamalarda bulunan İnegöl OSB Müdürü Erol Eruğur, Genel Arıtma ve Çamur Kurutma Tesisinin, Türkiye’ye örnek olduğunu söyledi.
ARAŞTIRMALAR 9 YIL SÜRDÜ
Arıtma tesisi ile alakalı bilgi veren İnegöl OSB Müdürü Erol Eruğur, “OSB’nin kuruluş tarihi çok eski. 1973 yılında dönemin Bakanlar kurulu kararı ile İnegöl’e OSB kurulması çalışmaları başlamış. O tarihlerde ülkemizde ‘Atık Su’ ve ‘Arıtma Tesisi’nin ne olduğu pek bilinmiyordu. 1978-1979 yıllarında altyapı çalışmalarına başlandı. 1983 yılından itibaren fabrikaların konuşlanması başlamış oldu. OSB’deki tekstil firmalarının sayısının ve bunlara bağlı olarak boyahanelerin artmasıyla baktık ki; Kalburt deresine deşarj ettiğimiz su renkli çıkmaya başladı. Kirliliğini bilmiyoruz tabi. 1991 yılında baktık ki dereden renkli suların akmasıyla bu işin önleminin alınması gerektiğini düşündük. O tarihte yönetim kurulu gündemine alındı. Zaten o tarihlerde Arıtma Tesisi ülkemizde yok denecek kadar azdı. Yurtdışı seyahati tertip ederek, konu ile ilgili geniş bilgiye sahip olmak amacıyla, sanayisi gelişmiş ülkelerde bir araştırma yaptık” dedi.
2000 YILINDA FAALİYETE GEÇTİ
Yapılan yoğun araştırmaların ve alınan bilimsel desteklerin ardından 1999 yılında inşaat çalışmalarına başlayıp, 2000 yılında İnegöl Genel Arıtma Tesisinin yapımını gerçekleştirdiklerini aktaran Erol Eruğur, “Tesisimizi, OSB’de fabrikası bulunan sanayicilerimizin ve İnegöl Belediyesinin katılımları ile kurduk. Kuruluşta tesisin kapasitesi günlük 55 bin ton atık su arıtma kapasiteliydi. Tesis çalışmaya başladı. Su arıtılırken günde 50 ton çamur dediğimiz ölmüş yaşlanmış bakteri çıkmaya başladı. Biz bu çamurları, Belediyemizin izniyle İnegöl’ün katı atık alanına 7 yıl boyunca taşıdık. Ancak bu sanayi ve bu şehir burada oldukça, zorunlu bir ihtiyaç haline gelen bu arıtma tesisinin yaşaması gerektiği ve fabrika gibi 24 saat çalışan tesisten sürekli olarak çamur çıktığı göz önünde bulundurularak, bu çamurların bertarafı için çareler aramaya başladık” diye konuştu.
ÇAMUR KURUTMA İÇİN YURT DIŞINDA İNCELEMELER YAPILDI
Çamurun bertarafı konusunda ülke çapında yaptıkları araştırmada, böyle bir tesisin olmadığını tespit ettiklerini ifade eden Eruğur, “Yine bir seyahat tertip ederek, Avrupa ve Amerika’da incelemeler yaptık. Atık çamurun kurutularak yada yakılarak bertaraf edildiğini görmüş olduk. Yakmanın hava kirliliği yaratması ve zor bir işlem olması nedeniyle en doğru yolun ‘Çamurun Kurutulması’ olacağı kanaatine vardık” şeklinde konuştu.
2010 YILINDA ÇAMUR KURUTMA TESİSİ FAALİYETE GEÇTİ
2010 yılında çamur kurutma tesisini kurduklarını aktaran Eruğur, “Dört yıldan beri Genel Arıtma Tesisinden çıkan çamurumuz kurutuluyor. Kuruyan çamurun bertaraf edilmesi ise çok kolay değil. Çıkan çamurların analizleri, çamurun yakılmasının yada atılmasının doğru olmayacağı kanaatiyle, lisansı olan kuruluşlar tarafından bunun bertaraf edilmesi mümkün. Hepimizin de bildiği linyit kömürü var. Arıtmadan çıkan kurutulmuş çamur, bu kömürün ısı değerinden daha yüksek bir ısı değerine sahip. Gerekli bilimsel araştırmalar, analizler ve tetkikler sonucunda Bursa çimento fabrikası ile bir protokol çerçevesinde, her gün 16 ton çıkan kurutulmuş çamur, işlemden geçirilerek enerjiye dönüşüyor. Böyle bir Kurutma Tesisi ülkemizde yok denecek kadar az. Hatta yok diyebiliriz” ifadelerini kullandı.
40 MİLYON DOLARLIK YATIRIM
2000 yılında yapılan arıtma tesisinin 10 milyon dolara mal olduğunu bildiren Müdür Eruğur, “Şehrin nüfusunun hem de sanayi kuruluşlarının kapasitelerinin artması neticesinde, Genel Arıtma Tesisimizin kapasitesi 55 bin tondan 130 bin tona çıkarıldı. Günde tesise 85-90 bin ton arasında atık su geliyor. Bunun yaklaşık 55 bin tonu şehir merkezinden, 30 bin tonu da sanayi bölgemizdeki fabrikalardan geliyor. Arıtma tesisinin yüzde 110 oranında kapasitesinin artmasıyla maliyeti 25 milyon dolara çıktı. Çamur kurutma tesisi de 10 milyon dolara mal oldu. Tesisinin şu anki maliyeti 35 milyon dolar civarında. Bir kurutma tesisi daha yapacağız. Geçtiğimiz hafta ikinci kurutma tesisinin ihalesi gerçekleştirildi. Onunda maliyeti 2 milyon avro civarında. Yani şuanda 40 milyon dolarlık bir tesisin sahibiyiz” dedi.
AYLIK 700 BİN LİRA GİDERİ VAR
Bu tesisten gelir elde edilmesinin söz konusu olmadığını söyleyen Eruğur, “Bu tesisler, gelir elde edilen tesisler değil. Vatandaşlar su faturalarına bakarlarsa, her ay belli bir miktar atık su bedeli ödüyorlar. Tesisin aylık 700 bin lira gideri var” diye konuştu.
KENDİ ENERJİSİNİ KENDİSİ ÜRETİYOR
Aynı tesis içerisinde doğalgazdan elektrik üretildiğine de vurgu yapan Eruğur, “Doğalgazdan elektrik üreten iki adet gaz motoru var. Arıtma ve kurutma tesisinin elektrik enerjisi bu motorlar tarafından üretiliyor. Motorların egzozundan çıkan ısı ise kurutma tesisine bağlanarak, kurutma tesisinde ayrıca doğalgaz yakmadan kurutma yapılıyor. Akıllı bir yatırım. Biz Türkiye’ye örnek bir tesisin sahibi durumundayız. Bu yatırımlar, hem OSB yönetim kurulunun ve hem de sanayicilerimizin sağ duyulu yaklaşımları ile yapıldı. Devlet desteği, hibe, kredi desteği alınmadan, tamamen sanayicilerimizin fedakarlıkları ile gerçekleştirilmiştir” şeklinde konuştu.
2. OSB İÇİN ERKEN
Kısa bir süre önce faaliyete başlayan İnegöl Mobilya ve Ağaç İşleri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (2.OSB)’nin kurulduğu yerin, İnegöl Genel Arıtma Tesislerine uzak bölgede olduğunu belirten OSB Müdürü Erol Eruğur, “Şu anda oranın arıtma tesisine ihtiyacı yok. Yeni gelişmekte olan bir sanayi bölgesi. Atıklarını tespit etmek lazım. Burası sanayi oldu buraya arıtma tesisi yapılmalı demekle olmuyor bu iş. 2. OSB için bir şey söylemek henüz erken” dedi.
