Gut hastalığı, genellikle eklemlerde kızarıklık ve hassasiyet yanında ani gelişen şiddetli ağrı ile karakterize bir hastalıktır. Gut hastalığı daha çok erkeklerde görülen, menapoz sonrası kadınlarda da sıklığı artan hastalık herkesi etkileyebilir. En sık olarak ayak başparmağında birden bire ortaya çıkan şiddetli ağrılara sebep olan gut hastalığı, gecenin bir yarısında belirti verebilir. Etkilenen eklem şişer, kızarır ve hassaslaşır. Gut hastalığı atakları sırasında etkilenen ekleme ufak bir dokunuş bile aşırı ağrıya sebep olabilir.
Gut hastalığı belirtileri nelerdir ?
Herhangi bir uyarı olmadan, genellikle geceleri birden ortaya çıkan gut belirtileri şunlardır:
Şiddetli eklem ağrısı: En sık görüldüğü ayak başparmağının yanında, ayaklar, dizler, eller ve bileklerde de ağrılar görülebilir. Ağrılar başladıktan sonraki ilk 12 saatte en şiddetli olarak hissedilir.
Eklemlerde rahatsızlık: Eklemlerde ağrı azaldıktan sonra, birkaç haftaya kadar uzayabilen eklem rahatsızlığı hissedilebilir.
İltihap ve kızarıklık: Etkilenen eklemler şişer, kızarır ve hassaslaşır.
Hareket kısıtlılığı: Hastalık ilerledikçe eklem hareketliliğinde azalma meydana gelir.
Gut hastalığı sebepleri nelerdir ?
Kan dolaşımında ürik asit seviyesi yükseldiğinde, şekilde görülen ürat kristalleri meydana gelir. Gut hastalığında rahatsızlığa sebep olan etken, eklemlerde birikerek çöken ürat kristalleridir. Normalde ürik asit böbrekler tarafından süzülerek idrarla atılır.
Ancak bazı durumlarda, vücutta daha fazla ürik asit üretilir veya böbrekler daha az ürik asit süzmeye başlar. Böylece, ürik asit kristalleri eklemlerde ve eklemleri çevreleyen yumuşak dokuda çökelerek, gut hastalığının belirtilerinin ortaya çıkmasına sebep olur.
Ürik asit üretimi neden artar ?
Normalde et, sakatat, deniz mahsulleri gibi yiyeceklerde bulunan ve “pürin” adı verilen madde vücutta ürik aside dönüştürülür.
Bu gibi maddelerin aşırı tüketimi, ürik asidin de artışına yol açar.
Ayrıca, alkollü içecekler ve meyve şekeri “fruktoz” ile tatlandırılmış içecekler de ürik asidin artışına sebep olur.
Bunların dışında; idrar söktürücü (diüretik) ilaç kullanımı, genetik sebepler, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanımı, sedef hastalığı ve kemoterapi alanlarda da ürik asit yükselmesine bağlı gut hastalığı görülebilir.
Ürik asidin atılımı neden azalır ?
Çeşitli böbrek hastalıkları, ürik asidin atılmasını engelleyerek kan dolaşımında yükselmesine yol açar.
Gut hastalığı gelişme riski kimlerde fazladır ?
- Et, et ürünleri ve deniz mahsulleri ile beslenenler,
- Bira başta olmak üzere alkol tüketenler,
- Aşırı kilolu olanlar,
- Yüksek tansiyon, şeker hastalığı, kalp hastalığı olanlar,
- İdrar söktürücü kullanalar,
- Ailesinde gut hastalığı olanlar,
- Erkekler,
- Yakın zamanda ameliyat veya bir travma geçirenlerde gut hastalığı gelişme riski daha fazladır.
