Bu rahatsızlığa sahip olmadan da benzer hislere sahip olmak mümkündür, ancak aradaki fark, bağımlı kişilik bozukluğuna sahip kişilerin günlük işlevlerini yerine getirmek için başkalarının güvencesine ihtiyaç duyuyor olmasıdır. Makalemizde bu rahatsızlığın belirtilerini, tedavi yöntemlerini ve yapabileceklerinizi ele alacağız.
Bağımlı Kişilik Bozukluğunun Nedenleri ve Semptomları
Bir durumun kişilik bozukluğu olarak sınıflandırılması için aşağıdaki kümelerden birini gösteriyor olması gerekir.
- A Kümesi: garip veya eksantrik davranışlar
- Küme B: duygusal veya düzensiz davranışlar
- Küme C: endişeli, gergin davranışlar
Bağımlı kişilik bozukluğu C kümesine aittir ve belirtileri şunları içerir:
- itaatkar davranmak
- herhangi bir konuda karar vermek için arkadaşlara veya aileye güvenmek
- güvenceye ihtiyaç duymak
- onaylanmadığı takdirde kolayca incinmek
- yalnızken stresli ve gergin hissetmek
- herhangi bir konuda reddedilmekten korkmak
- eleştiriye aşırı duyarlı olmak
- yalnız kalamamak
- saf olma eğiliminde olmak
- terk edilmekten korkmak
Bağımlı kişilik bozukluğuna sahip kişiler sürekli güvence isteyebilir. İnsanlarla olan ilişkileri ve arkadaşlıkları koptuğunda yıkılabilirler.
Bu rahatsızlığa sahip kişiler yalnız kaldıklarında şunları yaşayabilirler:
- öfke, sinir
- kaygı
- panik ataklar
- korku
- umutsuzluk
Bu semptomlardan bazıları anksiyete bozukluğu olan kişiler için de aynıdır. Ek olarak depresyon gibi tıbbi rahatsızlıkları olan kişiler de bu semptomlardan bazılarını yaşayabilir. Yukarıdaki semptomlardan herhangi biriyle karşılaşırsanız, teşhis koyma amacıyla bir uzman doktorla görüşme talebinde bulunun.
İnsanların bağımlı kişilik bozukluğuna sahip olmasına neyin sebep olduğu henüz bilinmemektedir. Bununla birlikte, uzmanlar hem biyolojik hem de gelişimsel faktörlerin etkili olabileceğinden bahseder.
Risk Faktörleri Nelerdir?
Bu bozukluğun gelişmesine katkıda bulunabilecek bazı risk faktörleri şunları içerir:
- geçmişte sıkça ihmal edilmiş olmak
- küçüklüğünde istismara uğramak
- uzun vadeli, çıkarcı (karşı taraftan) bir ilişki içinde olmak
- aşırı korumacı veya otoriter ebeveynlere sahip olmak
- ailede anksiyete bozukluğu geçmişi olan
Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuz, özellikle anksiyete olmak üzere semptomların kaynağının fiziksel olup olmadığını anlamak adına bazı testler yapacaktır. Bu, hormon dengesizliklerini kontrol etmek için yapılan kan testi şeklinde olabilir. Eğer yapılan testler sonuçsuz kalırsa, doktorunuz sizi büyük olasılıkla bir ruh sağlığı uzmanına sevk edecektir .
Bir psikiyatrist veya psikolog bağımlı kişilik bozukluğunu kolayca tanı koyacaktır. Tanı kriterlerini uygulama sırasında semptomlarınızı, geçmişinizi ve zihinsel durumunuzu dikkate alırlar.
Teşhis, belirtilerinizin ayrıntılı bir geçmişi ile başlar. Bunun için doktorunuz, yaşadığınız sorunları ne kadar süredir deneyimlediğinizi ve nasıl ortaya ortaya çıkış sebeplerini anlatmanızı isteyebilir. Doktorunuz ayrıca çocukluğunuz ve şu anki yaşamınız hakkında çeşitli sorular sorabilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi semptomları hafifletmeye odaklanır ve psikoterapi genellikle ilk tedavi yöntemi olarak uygulanır. Terapi, durumunuzu daha iyi anlamanıza yardımcı olabilirken, ayrıca size başkalarıyla sağlıklı ilişkiler kurmanın ve özgüveninizi geliştirmenin yeni yollarını da öğretebilir.
Psikoterapi genellikle kısa süreli olarak uygulanır. Uzun süreli terapi, sizi terapistinize bağımlı olma riskiyle karşı karşıya bırakabilir.
Tedaviye ek olarak doktorunuz, bazı kitapları okumanıza ve destek forumlarına katılmanızı önerebilir.
İlaçlar anksiyete ve depresyondan kaynaklanan belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir, ancak genellikle son çare olarak kullanılır. Terapistiniz veya doktorunuz, aşırı anksiyeteden kaynaklanan panik atakları tedavi etmek için size bir ilaç verebilir. Bazı anksiyete ve depresyon ilaçları alışkanlığa sebep olabilir, bu nedenle herhangi bir bağımlılığı önlemek için bunları alırken düzenli olarak doktorunuzu görmeniz gerekebilir.
“dusge.com, sağlık alanındaki son gelişmeleri, analizleri, kılavuzları ve incelemeleri akademik çerçevede ziyaretçilerine sunan bir sitedir.dusge.com’da paylaşılan bilgiler tamamen insanlara kapsamlı bilgi sunabilmek içindir. Paylaştığımız bilgiler sonucunda yapacağınız eylemler tamamen sizin sorumluluğunuzdadır. Meydana gelebilecek sonuçların sorumluluğu okura aittir. Tıbbi bir durumunuz, semptomunuz, yan etkiniz veya herhangi bir probleminiz varsa; ilaç kullanmayı veya bırakmayı düşünüyorsanız, hasta olduğunuzu veya hastalanacağınızı düşünüyorsanız derhal doktorunuza danışmalısınız. Tıbbi durumlarda kendi başınıza veya uzman hekim olmayan insanların tavsiyeleri ile hareket etmek tehlikeli sonuçlara neden olabilir. Bu nedenlerle, dusge.com tıbbi içeriklere dair tüm sorumlulukları reddediyor.” Ayrıntılı Bilgi İçin: Tıbbi Sorumluluk Reddi
Potansiyel Komplikasyonlar
Tedavi edilmediği takdirde bazı ruh sağlığı bozukluklarına davetiye çıkarabilir, bunlar aşağıdaki gibidir:
- panik bozukluğu, içe kapanıklık
- obsesif kompulsif kişilik bozukluğu
- depresyon
- madde bağımlılığı
- fobiler
Erken tedavi, bu komplikasyonların çoğunun gelişmesini engelleyecektir. Bu rahatsızlığın kesin nedeni bilinmemektedir, bu da durumun gelişmesini önlemeyi zorlaştırır. Bununla birlikte, semptomları erken tanımak ve tedavi etmek, durumun kötüleşmesini önleyebilir.
Bağımlı kişilik bozukluğuna sahip insanlar genellikle tedavi ile tamamen iyileşir. Durumla ilişkili semptomların çoğu, tedavi devam ettikçe azalacaktır.
Bu rahatsızlık zihinsel olarak ezici olabilir. Diğer kişilik bozukluklarında olduğu gibi, birçok insan semptomları için yardım aramaktan çekinebilir. Bu da uzun vadede yaşam kalitesini etkileyebilir ve anksiyete, depresyon gibi rahatsızlıklar için uzun vadeli riskleri artırabilir.
Yakınlarınızdan birinin bağımlı kişilik bozukluğu olabileceğinden şüpheleniyorsanız, durumu kötüleşmeden önce tedaviye başvurması konusunda teşvik etmek önemlidir.