Huzursuz bacak sendromunun belirtileri genellikle kişi uyuduğu, dinlendiği ya da oturduğu sırada ortaya çıkar ve genellikle geceleri şiddetlenir. Huzursuz bacak sendromunun neden olduğu hareketler periyodik ekstremite hareketleri denir. Bu hareketler kişinin uykuya dalmasını ve uykuyu sürdürmesi zorlaştırır; ciddi uyku sorunlarına yol açar. Huzursuz bacak sendromu tedavisi bu nedenle çok önemlidir. Bu hastalığın tedavisinde birçok yöntem kullanılır, çünkü huzursuz bacak sendromunun belirli bir nedeni yoktur. Örneğin bazı araştırmacılar huzursuz bacak sendromunun dopamin adı verilen beyin kimyasalıyla ilgili olduğunu düşünmekteyken diğerleri hastalığı dolaşım sorunlarına bağlamaktadır.
Bu sendrom, Willis-Ekbom hastalığı olarak da bilinir. Bacaklardaki rahatsızlık genellikle karıncalanma, ürperme, yanma uyuşma ya da batma hisleri şeklinde tarif edilir. Primer huzursuz bacak sendromunun sebebi bilinmemektedir. Sekonder huzursuz bacak sendromu genellikle sinir problemlerinden, hamilelikten, demir eksikliğinden veya kronik böbrek yetmezliğinden kaynaklanır. Vakaların çoğunluğunda belirtiler hafiftir. Belirtiler orta şiddette veya şiddetli olduğunda, huzursuz bacak sendromu kişinin hayatını ciddi biçimde etkiler. Kişinin uyumasına engel olur, gün içinde konsantrasyon sorunlarına ya da doğru düşünememesine yol açar. İş hayatına ya da sosyal aktivitelere katılamamasına neden olabilir.
Bütün bunlar depresyon ve anksiyete bozukluklarına kapı açar. Huzursuz bacak sendromu ne kadar uzun sürerse belirtiler de o kadar şiddetlenir. Hastalık başlangıçta tuttuğu uzuvlarla sınırlı kalmaz, vücudun başka bölgelerine de örneğin kollara da yayılabilir.
Huzursuz Bacak Sendromu Tedavisi ve Belirtileri
Aşağıda huzursuz bacak sendromuna karşı en etkili 11 tedavi yöntemini açıklamaya çalışacağız. Bunlardan bazıları evde kendi kendinize uygulayabileceğiniz, bazılarıysa doktorunuzla birlikte yürütmeniz gereken yöntemlerdir.
1. Belirtilerin muhtemel nedenlerini bulmak
Huzursuz bacak sendromu ile mücadelede yapılacak ilk iş ona neyin neden olduğunu bulmaktır. Huzursuz bacak sendromu, kontrol edemeyeceğimiz nedenlerden örneğin hamilelikten ya da genetik nedenlerden kaynaklanıyor olabilir. Ne var ki bazı nedenleri kontrol altına alabiliriz.
Bunlar arasında gündelik yaşam alışkanlıkları, kullanılan ilaçlar, sahip olunan tedavi edilebilir hastalıklar gibi nedenler vardır.
Alışkanlıklar
Kafein içeren içecekler, alkol ve tütün huzursuz bacak sendromunun belirtilerini tetikleyebilir ya da şiddetlendirebilir. Bu maddeleri kullanmayı bırakmak, huzursuz bacak sendromunun belirtilerini de hafifletebilir.
İlaçlar
Bazı ilaçlar huzursuz bacak sendromuna neden olabilir ya da hastalığı kötüleştirebilir. Bu ilaçlara aşağıdaki örnekleri verebiliriz:
- Difenhidramin (Benadryl) gibi Eski antihistaminikler
- Metoklopramid ya da proklorperazin gibi mide bulantısı ilaçları
- Haloperidol (Haldol) ya da olanzapin (Zyprexa) gibi antipsikotik ilaçlar
- Lityum
- Fluoksetin (Prozac), sertralin (Lustral) ya da essitalopram (Cipralex) gibi seçisi serotonin geri alım inhibitörleri
- Amitriptilin (Laroxyl) ya da amoksapin gibi trisiklik antidepresanlar
- Tramadol (Contramal)
- Levotiroksin (Levotiron)
Kullanmakta olduğunuz reçeteli ya da reçetesiz tüm ilaçları doktorunuza bildirmeyi ihmal etmemelisiniz. Özellikle yukarıda saydığımız ilaçlardan birini kullanmaktaysanız, ilacınızın huzursuz bacak sendromuna yol açıp açmayacağını doktorunuza sorunuz.
Başka hastalıklar
Bazı hastalıkların huzursuz bacak sendromuyla bağlantılı olduğu bilinmektedir. Son evre böbrek hastalığının, şeker hastalığının neden olduğu sinir tahribatı huzursuz bacak sendromuyla bağlantılıdır. Demir eksikliği anemisinin (bkz.aş.) de huzursuz bacak sendromuyla kuvvetli bir bağlantısı olduğu bilinmektedir.
Geçmişinizde ya da hali hazırda sahip olduğunuz hastalıkların huzursuz bacak sendromunuzu nasıl etkilemiş olabileceğini doktorunuza sorunuz.
Diğer tetikleyiciler
Kimi hastalar, çok fazla şeker tüketmenin ya da vücudu sıkan giysiler giymenin huzursuz bacak sendromu belirtilerini şiddetlendiğini bildirmektedir. Bu bağlantıları destekleyecek yeterince bilimsel kanıt yoktur. Bunların belirtilerinizi şiddetlendirip şiddetlendirmediğini deneme yanılmayla bulabilirsiniz.
ÖZET
Huzursuz bacak sendromu ile mücadelede yapılacak ilk iş ona neyin neden olduğunu bulmaktır. Alkol ve sigara kullanımı gibi alışkanlıklar, kullanmakta olduğunuz ilaçlar ve bazı başka faktörler huzursuz bacak sendromunu tetikliyor ya da şiddetlendiriyor olabilir.
2. Sağlıklı ve Düzenli Uyku
Düzenli uyku alışkanlığı herkes için tavsiye edilen bir şeydir, ama özellikle huzursuz bacak sendromlu insanlar düzenli ve sağlıklı bir uyku alışkanlığına sahip olmalıdır. İyi bir uyku düzeni huzursuz bacak sendromunun çaresi değildir ancak huzursuz bacak sendromundan kaynaklanan uykusuzluğu gidermenin yoludur. Aşağıda sıralayacaklarımızı deneyerek uykunuzu düzene sokabilirsiniz:
- Her gün aynı saatte uyuyun ve aynı saatte kalkın
- Yatak odanızın ılık, sessiz ve karanlık olmasına dikkat edin
- Cep telefonu ve televizyon gibi uykunuzu kaçıran şeyleri yatak odanıza sokmayın.
- Yatmadan en az iki ya da üç saat evvel elektronik ekranlara bakmayın. Bu ekranlardan gelen mavi ışık sirkadiyen ritminizi bozabilir.
ÖZET
Huzursuz bacak sendromu ile mücadelede yapılacak ilk iş ona neyin neden olduğunu bulmaktır. Alkol ve sigara kullanımı gibi alışkanlıklar, kullanmakta olduğunuz ilaçlar ve bazı başka faktörler huzursuz bacak sendromunu tetikliyor ya da şiddetlendiriyor olabilir.
3. Demir ve Vitamin Takviyeleri
Demir eksikliğinin huzursuz bacak sendromuna neden olan önemli unsurlardan biri olduğu düşünülmektedir. Demir içeren gıda takviyelerinin huzursuz bacak sendromu belirtilerini iyileştirdiğini gösteren bazı çalışmalar vardır.
Basit bir kan testiyle demir eksikliğiniz olup olmadığı saptanabilir. Eğer durumunuzun demir eksikliğine bağlı olabileceğini düşünüyorsanız konuyu doktorunuza açmaktan çekinmeyin. Testin sonucu pozitif çıkarsa doktorunuz demir içeren bir gıda takviyesi yazabilir. Bazı durumlarda intravenöz demir gerekebilir.
Demir eksikliğinin yanı sıra D vitamini eksikliği de huzursuz bacak sendromu ile bağlantılıdır. 2014 yılında yapılmış bir araştırma D vitamini takviyelerinin huzursuz bacak sendromu belirtilerini hafiflettiğini göstermektedir.
Hemodiyaliz alan hastalarda C ve E vitamini takviyeleri de huzursuz bacak sendromu belirtilerini hafifletebilir.
ÖZET
C ve E vitamini ve demir takviyeleri bazı vakalarda huzursuz bacak sendromunun belirtilerinde iyileşme sağlayabilir. Herhangi bir gıda takviyesine başlamadan önce doktorunuza danışmanız gerekir.
4. Egzersiz
Egzersiz yapmak, huzursuz bacak sendromlu kişilere iyi gelir. Egzersizin özellikle hafif huzursuz bacak sendromu belirtilerinde iyileşme sağladığı düşünülmektedir.
Huzursuz bacak sendromlu 23 katılımcıyla 2006 yılında yapılan bir araştırmada, katılımcılar on iki hafta boyunca, haftada üç kez aerobik ve bacakları kuvvetlendirici egzersiz yapmıtır. Bulgular bu egzersizlerin huzursuz bacak sendromu belirtilerinde belirgin bir iyileşme sağladığını göstermiştir
Egzersizin, özellikle de son evre böbrek hastalığı olan kişilerdeki huzursuz bacak sendromu belirtilerinde iyileşme sağladığını gösteren başka araştırmalar da vardır.
Bu araştırmaları ve düzenli egzersizin uyku düzeninin sağlanması ve korunmasında etkili olduğunu gösteren başka çalışmaları göz önünde bulundurduğumuzda, egzersizin huzursuz bacak sendromu belirtilerinde iyileşme sağladığı sonucuna varabiliriz.
Şunu da belirtmekte fayda var: özellikle bacaklarınızı ağrıtacak kadar çok egzersiz yapmak, huzursuz bacak sendromu belirtilerini hafifletmez, aksine kötüleştirir. Dolayısıyla, huzursuz bacak sendromlu kişilerin hafif egzersizler yapması önerilmektedir.
ÖZET
Düzenli egzersizin uyku düzeninin sağlanması ve korunmasında etkilidir ve huzursuz bacak sendromu belirtilerini hafifletebilir. Dolayısıyla huzursuz bacak sendromlu kişilerin düzenli olarak egzersiz yapma alışkanlığı kazanması önemlidir.
5. Yoga ve Esneme Hareketleri
Tıpkı diğer egzersizler gibi yoga ve kasları ve eklemleri esnetme ve germe egzersizleri (stretching) de huzursuz bacak sendromu belirtilerini hafifletir.
10 kadın katılımcıyla 2013 yılında yapılan ve sekiz hafta süren bir araştırma, yoganın huzursuz bacak sendromu belirtilerini hafiflettiğini göstermektedir. Ayrıca yoganın katılımcıların stresini azalttığı, duygu durumlarını düzelttiği ve bunların katılımcıların uyku düzenlerini korumasına yardımcı olduğu görülmüştür. Öte yandan 2012 yılında yapılan başka bir araştırmada yoganın, huzursuz bacak sendromlu 20 kadının düzenli uyumasına yardımcı olduğu gösterilmiştir
Esneme ve germe egzersizlerinin hemodiyaliz alan hastalardaki huzursuz bacak sendromu belirtilerinde belirgin iyileşme sağladığını gösteren bir araştırma da vardır.
Araştırmacılar yoga ve stretchingin neden faydalı olduğunu açıklayamamaktadır ve bu konuda daha çok araştırma yapılması gerekmektedir. Ancak söz ettiğimiz araştırmaların bulgularını göz önünde bulundurursak bu tür egzersizlerin de huzursuz bacak sendromlu kişilere iyi geldiğini söyleyebiliriz.
ÖZET
Yoga ve stretchingin huzursuz bacak sendromu belirtilerini iyileştirdiğini gösteren bazı bilimsel araştırmalar vardır. Ne var ki bu tür egzersizlerin huzursuz bacak sendromu belirtilerini nasıl hafiflettiği tam olarak bilinmemektedir ve bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
6. Masaj
Bacak kaslarına masaj yapmak huzursuz bacak sendromu belirtilerini hafifletebilmektedir. Birçok sağlık kuruluşu huzursuz bacak sendromlu kişilere bacaklarına masaj yapmalarını önerir.
Bu öneriyi destekleyen çok fazla araştırma yoktur. Ancak 2007 yılında yapılmış bir vaka incelemesi masajın faydalı olduğunu göstermektedir.
Huzursuz bacak sendromlu, 35 yaşındaki bir kadın, haftada iki kez bacaklarına 45 dakika boyunca masaj yapmış, bu uygulamanın söz konusu süre boyunca huzursuz bacak sendromu belirtilerinde iyileşme sağladığı görülmüştür. İsveç masajı ve bacak kaslarına doğrudan basınç uygulama gibi çeşitli teknikler kullanmıştır.
Huzursuz bacak sendromu belirtileri, ilk iki masaj seansından sonra hafiflemeye başlamış, masaj yapmayı bıraktıktan iki hafta sonra tekrar şiddetlenmiştir.
Bu vaka incelemesinin yazarı, masajın dopamin salınımı sağladığını bu nedenle huzursuz bacak sendromu belirtilerini azalttığını düşünmektedir. Ayrıca masajın dolaşımı desteklediği bilinmektedir, huzursuz bacak sendromuna iyi gelmesinin bir nedeni de bu olabilir.
Bunların yanı sıra, masajın huzursuz bacak sendromuna iyi gelmesinin bir nedeni de rahatlama sağlaması olabilir.
ÖZET
Masaj huzursuz bacak sendromu belirtilerini azaltmaktadır. Ancak bunun nedeni tam olarak bilinmemektedir.
7. İlaçlar
Orta şiddetteki ve şiddetli huzursuz bacak sendromunun tedavisinde en önemli silahlarımız ilaçlardır. Dopaminerjik ilaçlar ilk seçenektir. Bu ilaçlar huzursuz bacak sendromu belirtilerinin hafifletilmesinde çok etkilidir, ama bunların bazı yan etkileri de vardır.
Huzursuz bacak sendromu tedavisinde başka tür ilaçlar da kullanılır.
Dopaminerjik ilaçlar
Dopaminerjik ilaçlar, beyinde dopamin salınımını arttırır. Dopamin vücudun normal biçimde hareket etmesini sağlayan kimyasallardandır. Dopaminerjik ilaçlar huzursuz bacak sendromu belirtilerini giderir çünkü bu hastalık dopamin üretimiyle bağlantılıdır.
Üç farklı dopaminerjik ilaç, orta şiddetteki ve şiddetli huzursuz bacak sendromunun tedavisinde kullanılmak üzere Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanmıştır. Bunlar:
- Pramipeksol (Pexola)
- ropinirol (Requip)
- Rotigotin (Neupro)
Dopaminerjik ilaçlar kısa vadede huzursuz bacak sendromu belirtilerini hafifletir ancak bu ilaçların uzun vadeli kullanımı bu hastalığın belirtilerini kötüleştirir. Bu olaya “ogmentasyon” denir. Hekimler, bu olayın önüne geçmek için hastalarına mümkün olan en küçük dozu verirler.
Öte yandan bu ilaçlar zaman içinde etkililiklerini yitirirler. Bu nedenle hekimler, huzursuz bacak sendromu tedavisinde dopaminerjik ilaçlarla birlikte başka ilaçlar da kullanırlar.
Gabapentin
FDA taafından huzursuz bacak sendromu tedavisinde kullanılmak üzere onaylanan dördüncü bir ilaç gabapentindir (Gabtin, Neurontin,Gabaset vb.). Bu ilaç aslında anti-epileptik bir ilaçtır. Gabapentinin neden huzursuz bacak sendromunun belirtilerini azalttığı tam olarak bilinmemektedir ancak bu ilacın etkili olduğunu gösteren bazı araştırmalar vardır.
Huzursuz bacak sendromlu 24 katılımcıyla gerçekleştirilmiş bir araştırma denekler iki gruba ayrılmış ve bir gruba gabapentin diğerine plasebo verilmiştir. Gabapentin alan gruptaki katılımcıların uyku kalitesi yükselmiş ve huzursuz bacak sendromundan kaynaklanan bacak hareketlerinde azalma olmuştur. Buna karşılık plasebo alan gruptaki katılımcıların belirtilerinde herhangi bir değişim gözlemlenmemiştir.
Başka bir araştırma gabapentini ropinirol ile karşılaştırmıştır. Huzursuz bacak sendromlu sekiz kişi iki gruba ayrılmış ve gruplar dört hafta boyunca gabapentin ya da ropinirol kullanmıştır. Her iki grupta da benzer etkiler gözlemlenmiştir.
Benzodiyazepinler
Benzodiyazepinler anksiyete bozukluğu ve uyku bozukluklarının tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Bu ilaç grubundaki klonazepam (Rivotril) gibi ilaçlar, baka ilaçlarla birlikte huzursuz bacak sendromunun tedavisinde de kullanılır.
Bu ilaçlar huzursuz bacak sendromunun belirtilerini etkilemez, ancak hastanın uykusunu düzene sokmasında yardımcı olabilirler
Opioidler
Opioidler ağrı tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Bazı vakalarda, özellikle de diğer ilaçların ogmentasyona neden olduğu ya da belirtileri düzeltemediği vakalarda, küçük dozlarla opioidler kullanılabilir.
Uzun salınımlı oksikodon/nalokson kombinasyonu, hem huzursuz bacak sendromunun belirtilerini azaltan hem de uykuyu düzene sokan bir ilaçtır. Ne var ki opioidler konusundaki en güncel ilkeler bu ilaçların en son çare olduğu yönündedir.
Bütün opioidler gibi bu ilaçlar da doktor gözetiminde uygulanmalıdır, çünkü opioidler kötüye kullanıma açık, bağımlılık yapan ilaçlardır.
ÖZET
Orta şiddette ve şiddetli huzursuz bacak sendromunuz varsa doktorunuzun size bir ilaç yazması muhtemeldir. Dopaminerjik ilaçlar huzursuz bacak sendromu tedavisinde yaygın biçimde kullanılır, ancak bu ilaçlar, ogmentasyona yol açma ve yan etki gösterme riskleri nedeniyle, dikkatle kullanılmalıdırlar.
8. Ayak Sargısı (Restiffic)
Bir ayak sargısının huzursuz bacak sendromu belirtilerini azalttığı gösterilmiştir. Restiffic adı verilen bu ayak sargısı, ayağın altındaki belirli bölgelere bası uygulamaktadır. Bu bası beyne mesaj göndererek huzursuz bacak sendromunun etkilediği bacak kaslarının gevşemesine, belirtilerin azalmasına neden olmaktadır.
2013 yılında, 30 katılımcıyla yapılan bir araştırmada katılımcılar sekiz hafta boyunca bu ayak sargısını kullanmışlardır. Katılımcıların huzursuz bacak sendromu belirtilerinde iyileşme olduğu ve uyku kalitesinin arttığı gözlemlenmiştir.
Restiffic, ABD’de reçeteye tabidir. Firmanın web sitesindeki bilgilere göre fiyatı 200 $dır.
ÖZET
Restiffic ABD’de reçeteye tabi olarak satılan bir ayak sargısıdır. Ayağın altındaki belirli bölgelere bası uygulayarak huzursuz bacak sendromu belirtilerini gidermektedir.
9. Pnömatik Kompresyon
Hastanede yatmış olanlar pnömatik kompresyonun ne olduğunu bilebilirler. Bu yöntemde uzuv, içine hava doldurularak şişirilebilen ve böylece uzva nazikçe basınç uygulayan bir kılıf içine alınır.
Pnömatik kompresyon cihazı hastanelerde genellikle dolaşımı iyileştirmek ve kan pıhtılarını engellemek amacıyla kullanılır. Bu uygulamanın huzursuz bacak sendromu belirtilerini azaltmasının nedeni dolaşımı desteklemesi olabilir.
Bazı araştırmacılar huzursuz bacak sendromunu nedenlerinden birinin, uzuvlardaki oksijen seviyesinin düşmesi olduğunu düşünmektedir. Vücudun bu duruma, uzuvların hareketi sırasında oluşan kas kasılmaları aracılığıyla dolaşımı hızlandırıp oksijen seviyesini arttırarak tepki verdiğine inanmaktadırlar.
Nedeni ve nasılı tam olarak bilinmese de pnömatik kompresyonun huzursuz bacak sendromu belirtilerini azalttığı bilimsel çalışmalarla gösterilmiştir.
2009 yılında 35 katılımcıyla yapılan bir araştırmada, deneklere günde en az bir saat boyunca pnömatik kompresyon uygulanmış, deneklerin huzursuz bacak sendromu belirtilerinde ciddi iyileşme olduğu, uykularının kalitesinin arttığı ve gün içinde işlevlerini daha iyi yerine getirdikleri görülmüştür. Ne var ki benzer bir araştırma aynı sonuçlara ulaşmamıştır.
Pnömatik kompresyon cihazları kiralanabilir ya da satın alınabilir.
ÖZET
Pnömatik kompresyon cihazları dolaşımı düzelterek huzursuz bacak sendromu belirtilerini azaltabilmektedir. Ne var ki bu konudaki araştırmaların bulguları birbiriyle çelişmektedir.
10. Vibrasyon Cihazları (Relaxis)
Relaxis markasıyla piyasaya sürülen bir vibrasyon cihazı huzursuz bacak sendromu belirtilerini gideremese de hastaların daha iyi uyumasına yardımcı olabilmektedir.
Cihaz, titreşimli bir yastıktan oluşmaktadır ve hasta bu yastığı uyurken ya da dinlendiği sırada kullanmaktadır. Yastık, hastalıktan etkilenen uzvun altına yerleştirilir ve istenen titreşim kuvveti kumanda vasıtasıyla ayarlanır. Cihaz otuz dakikalık titreşimden sonra kendi kendine kapanır.
Bu cihazın ardında yatan fikir, titreşimlerin “uyaran önleyici” nitelikte olmasıdır. Başka türlü ifade edersek, cihazın yaydığı titreşimler, huzursuz bacak sendromunun neden olduğu rahatsızlık verici hisleri önleyeceği, hastanın belirtiler yerine titreşimleri hissedeceği düşünülmektedir.
Ne var ki bu cihaz üzerinde pek fazla araştırma yapılmamıştır; cihazın huzursuz bacak sendromu belirtilerini giderdiğine dair somut bir kanıt yoktur. Bununla birlikte huzursuz bacak sendromlu hastaların uyumalarına yardımcı olduğu gösterilmiştir.
Hatta bir araştırma bu cihazın, FDA’nın huzursuz bacak sendromu tedavisinde kullanılması için onayladığı ropinirol, pramipeksol, gabapentin ve rotigotin ilaçları kadar etkili olduğu sonucuna varmıştır.
Relaxis hakkında Türkiye’deki distribütör firmaya ulaşarak daha fazla bilgi alabilirsiniz.
ÖZET
Relaxis titreşimli bir yastıktır. Cihazın huzursuz bacak sendromu belirtilerini giderdiğine dair somut bir kanıt yoktur. Bununla birlikte huzursuz bacak sendromlu hastaların uyumalarına yardımcı olduğu bilimsel çalışmalarda gösterilmiştir.
11. Yakın Kızılötesi Spektroskopi (NIRS)
Henüz bu alanda yaygın biçimde kullanılmasa da yakın kızılötesi spektroskopi yöntemi huzursuz bacak sendromu tedavisi için umut vaat etmektedir. Bu acısız tedavi yönteminde uzun dalga boylu ışınlar deri üzerinde hastalığın etkilediği uzuvlara uygulanır. Işınlar kan damarlarının daralmasına ve bu yolla dolaşımın hızlanmasına neden olur.
Yukarıda değindiğimiz gibi, bir teoriye göre huzursuz bacak sendromunun nedenlerinden biri hastalıktan etkilenen bölgedeki oksijen miktarının azalmasıdır. Yakın kızılötesi spektroskopi dolaşımı hızlandırarak, hastalıktan etkilenen uzuvlardaki oksijen seviyesini artırıp huzursuz bacak sendromu belirtilerinin giderilmesine yardımcı olabilir.
Bu tedavinin etkili olduğu sonucuna ulaşmış birkaç araştırma vardır. 21huzursuz bacak sendromlu katılımcıyla yapılmış bir araştırmada denekler dört hafta boyunca, haftada üç kez yakın kızılötesi spektroskopi tedavisine sokulmuştur. Deneklerin dolaşımları iyileşmiş ve huzursuz bacak sendromu belirtilerinde önemli iyileşme kaydedilmiştir.
Başka bir araştırmada yirmi kez 30 dakikalık yakın kızılötesi spektroskopi seansı alan deneklerin huzursuz bacak sendromu belirtilerinde önemli ölçüde azalma olduğu görülmüştür. Ayrıca belirtilerin tedavinin bitiminden itibaren dört hafta boyunca geri gelmediği gözlemlenmiştir
Yakın kızılötesi spektroskopi cihazları internetten temin edilebilir. Bunların fiyatları 400$ ile 1.200 $ arasında değişmektedir.
ÖZET
Yakın kızılötesi spektroskopi cihazları biraz pahalıdır, ancak bu acısız tedavi yönteminin belirtileri geriletebileceği göz önüne alındığında cihazlara yapılacak yatırıma değebilir.
Diğer Tedaviler
Yukarıda saydığımız tedavi yöntemleri bilimsel kanıtlarla desteklenen tedavi yöntemleridir. Huzursuz bacak sendromu belirtileri başka yöntemlerle de tedavi edilebilmektedir ancak bunlar çok fazla bilimsel kanıtla desteklenmeyen tedavi yöntemleridir.
Sıcak veya soğuk uygulama
Huzursuz bacak sendromu belirtilerinin hafifletilmesi için hastalığın etkilediği uzuvlara sıcak ya da soğuk uygulanabilir. Her ne kadar bu tedavi yöntemi hakkında fazla bilimsel çalışma olmasa da bazı sağlık kurumu bu yöntemin denenmesini önermektedir.
Söz konusu kurumlar, örneğin yatmadan önce soğuk ya da sıcak suyla duş alınmasını veya bacaklara soğuk ya da sıcak kompresyon yapılmasını tavsiye etmektedir.
Bazı kişilerde huzursuz bacak sendromu belirtileri sıcağa bazılarındaysa soğuğa duyarlıdır. Bu durum söz konusu uygulamayı açıklayabilir.
Tekrarlı transkraniyal manyetik stimülasyon
Genellikle depresyon tedavisinde kullanılan bu yöntem huzursuz bacak sendromu belirtilerinin hafifletilmesine de yardımcı olabilir. Şimdiye kadar yapılmış çalışmalar sınırlıdır ve bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Ne ki mevcut çalışmaların bulguları umut vaat etmektedir.
Tekrarlı transkraniyal manyetik stimülasyon yönteminde beynin belirli bölümlerine manyetik sinyaller gönderilir.
Bu yöntemin huzursuz bacak sendromu belirtilerini nasıl hafiflettiği tam olarak bilinmemektedir. Bir teoriye göre manyetik sinyaller beyindeki dopamin salınımını arttırmaktadır. Başka bir teori bu yöntemin beynin huzursuz bacak sendromu ile bağlantılı bölgelerinin aşırtı uyarılmasını engellediği yönündedir.
2015 yılında yapılan bir araştırmada 14 katılımcı, 18 günde 14 tekrarlı transkraniyal manyetik stimülasyon seansına girmiştir. Uygulama sonucunda huzursuz bacak sendromu belirtilerinde azalma olduğu ve katılımcıların uyku kalitelerinin arttığı görülmüştür. Çalışmaya göre, katılımcıların belirtileri uygulamadan en az iki ay sonra tekrar etmiştir.
Transkutanöz (deri üzerinden) elektriksel sinir stimulasyonu
Bu uygulamada bir cihaz vasıtasıyla vücudun belirli bölümlerine deri üzerinden elektrik akımı gönderilerek ağrılar giderilir.
Transkütanöz elektriksel sinir stimülasyonunun huzursuz bacak sendromu tedavisinde uygulanıp uygulanamayacağı ile ilgili çok fazla araştırma yoktur; ama etkili olabileceği düşünülmektedir.
Tıpkı titreşim cihazları gibi bu uygulamanın altında yatan fikir de elektriksinyallerini “uyaran önleyici” nitelikte olmasıdır. Bir vaka çalışmasında Transkütanöz elektriksel sinir stimülasyonu, titreşim cihazıyla birlikte bir hastaya uygulanmış ve hastanın huzursuz bacak sendromu belirtilerinin tamamen giderildiği gözlemlenmiştir
Akupunktur
Akupunktur birçok hastalığın tedavisine yardımcı olabilmektedir. Huzursuz bacak sendromu da bunlardan biri olabilir.
2015’te yapılan bir çalışmada 38 katılımcıya altı hafta boyunca akupunktur uygulanmış, katılımcıların huzursuz bacak sendromuna bağlı bacak hareketlerinde azalma olduğu gözlemlenmiştir
Bununla birlikte, bu konudaki araştırmaların henüz yetersiz olduğunu, daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtelim.
Varis ameliyatları
Belirli dolaşım problemleri olan hastalarda, huzursuz bacak sendromunun en etkili tedavi yöntemi cerrahi operasyondur
Varisli damarlar, çoğunlukla bacaklardaki genişlemiş kan damarlarıdır. Bu damarlarda kan birikimi yüzeyel venöz yetmezliği olarak anılan bir duruma kapı açabilir. Yüzeyel venöz yetmezliği dolaşımın bozulduğu anlamına gelir. Sonuçta kan bu damarlarda birikir.
2008 yılında yapılan bir araştırma yüzeyel venöz yetmezliği ve huzursuz bacak sendromu bulunan 35 katılımcının varisli damarları endovenöz lazer ablasyon tekniği ile ameliyat edilmiştir. Katılımcıların %84’ünün huzursuz bacak sendromu belirtileri ya belirgin biçimde ya da tamamen iyileşmiştir.
Bu konuda da daha fazla çalışma yapılması gerektiğini belirtelim.
ÖZET
Yukarıda değindiğimiz tedavi yöntemleri ile ilgili olarak doktorunuza danışabilirsiniz. Soğuk ve sıcak kompresyon yöntemini kendi başınıza da uygulayabilirsiniz ancak diğer yöntemlerin sizin için uygun olup olmadığını doktorunuza danışmalısınız.
SONUÇ
Huzursuz bacak sendromu kişiye ciddi rahatsızlık verir, uyku sorunlarına yol açabilir ve kişinin gündelik yaşamını olumsuz etkiler. Bu hastalığın tedavi edilmesi çok önemlidir. Öncelikle kendi kendinize deneyebileceğiniz tedavileri deneyebilirsiniz, ancak bunların etkili olmadığı noktada mutlaka uzman bir hekime başvurmanız gerekir.
Doktorunuz, size yukarıda andığımız tedavilerle ilgili daha fazla bilgi verebilir, hangisinin ya da hangilerinin sizin için uygun olduğunu belirler.
Bir hasta için uygun olan tedavinin bir başkası için uygun olmayabileceğini unutmamak gerekir. Tedavi sürecinizde birden fazla ilaç ve/veya tedavi yöntemini denemeniz gerekebilir. Sizin için uygun olan tedavi yöntemi bulunana kadar, farklı yöntemleri denemeniz gerekebilir.
