Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait kara yolu trafik kaza verilerini açıkladı. Buna göre, geçen yıl Türkiye genelinde 266 bin 855 ölümlü ve yaralanmalı trafik kazası gerçekleşti. Bu kazalarda 6 bin 352 kişi hayatını kaybetti.
1 milyondan fazla trafik kazası meydana geldi
TÜİK’in paylaştığı verilere göre, 2024 yılında Türkiye’de karayolu ağında toplam 1 milyon 444 bin 27 trafik kazası gerçekleşti.
Bu kazaların 1 milyon 177 bin 172’si maddi hasarlı, 266 bin 855’i ise ölümlü ve yaralanmalı kazalar oldu. Ölümlü ve yaralanmalı trafik kazalarının yüzde 85,5’i yerleşim yerleri içinde, yüzde 14,5’i ise yerleşim yerleri dışında meydana geldi.
Son 10 yılda 62 bin 762 kişi hayatını kaybetti
Türkiye’de 2024 yılında meydana gelen 266 bin 855 ölümlü yaralanmalı trafik kazasında, 2 bin 713 kişi kaza yerinde hayatını kaybederken, 3 bin 639 kişi ise kazanın etkisiyle sağlık kuruluşlarına sevk edildikten sonra 30 gün içinde yaşamını yitirdi.
2024 yılında karayolu trafik kazalarında, bir günde ortalama 731,1 ölümlü yaralanmalı kaza, 17,4 ölüm ve 1.055,1 yaralanma yaşandı. Son on yılda ise Türkiye genelinde karayolu trafik kazalarında toplam 62 bin 762 kişi hayatını kaybederken, 3 milyon 24 bin 470 kişi de yaralandı.
2023'e göre kaza sayısı arttı
Türkiye’de 2024 yılında, 2023 yılına göre trafikteki motorlu kara taşıtı sayısı yüzde 8,9, toplam kaza sayısı yüzde 9,9, ölümlü yaralanmalı kaza sayısı yüzde 13,5, maddi hasarlı kaza sayısı yüzde 9,1 ve yaralı sayısı yüzde 9,8 oranında artış gösterdi.
Buna karşın, toplam ölü sayısı yüzde 3 oranında azaldı.
Motorlu kara taşıt sayısında artış
Türkiye’de toplam motorlu kara taşıtı sayısı 2023 yılında 28,7 milyon iken, 2024 yılında bu rakam 31,3 milyona ulaştı. Karayolu trafik kazalarında ölü sayısı ise 2023’te 6 bin 548, 2024’te ise 6 bin 352 olarak kaydedildi. Bu durum, 100 bin taşıt başına trafik kazası ölü sayısının 2023’te 22,8 iken, 2024’te 20,3’e düştüğünü gösteriyor.
Türkiye’de trafiğe kayıtlı motorlu kara taşıtlarının 2023 yılında katettiği toplam mesafe 348 milyar kilometre olarak belirlendi. Bu verilere göre, 2023 yılında taşıtlar tarafından kat edilen her bir milyar kilometre başına 18,8 ölüm ve 1.007,9 yaralanma meydana geldiği hesaplandı.
Trafik kazası ölümleri en fazla Ankara'da
Türkiye'de 2024 yılında il düzeyinde en fazla ölü sayısı 325 ölüm ile Ankara'da, en fazla yaralı sayısı 41 bin 414 yaralı ile İstanbul'da görülürken; en az ölü sayısı 4 ölü ile Ardahan'da, en az yaralı sayısı ise 331 yaralı ile Bayburt ilinde gerçekleşti.
Yerleşim yeri durumu göz önünde bulundurulduğunda, 266 bin 855 ölümlü ve yaralanmalı kazanın 228 bin 120’si yerleşim yeri içinde, 38 bin 735’i ise yerleşim yeri dışında gerçekleşti.
Trafik kazası ölümlerinin yüzde 56,4’ü, yaralanmaların ise yüzde 80,5’i yerleşim yeri içindeki kazalardan kaynaklanırken, ölümlerin yüzde 43,6’sı ve yaralanmaların yüzde 19,5’i yerleşim yeri dışındaki kazalarda meydana geldi.
2024 yılında Türkiye’de karayolu ağında gerçekleşen trafik kazalarındaki ölümlerin yüzde 48,4’ü sürücüler, yüzde 30,6’sı yolcular ve yüzde 21,0’ı yayalar tarafından oluşturdu.
Trafik kazalarında ölenlerin yüzde 48,4'ünü sürücüler oldu
Yaralanan kişilerin ise yüzde 52,7'si sürücü, yüzde 36,3'ü yolcu, yüzde 11,0'ı ise yaya oldu. Trafik kazalarında ölenler ve yaralananlar cinsiyetlerine göre incelendiğinde ise ölenlerin yüzde 76,2'sinin erkek, yüzde 23,8'inin kadın, yaralananların ise yüzde 69,3'ünün erkek, yüzde 30,7'sinin kadın olduğu görüldü. Son on yılda 28 bin 8 sürücü, 20 bin 646 yolcu, 14 bin 108 yaya öldü.
İncinebilir yol kullanıcıları toplam ölümlerin yüzde 42,2'sini oluşturdu
2024 yılında, incinebilir yol kullanıcıları olarak tanımlanan yayalar, motosiklet, bisiklet ve elektrikli skuter sürücülerinin ölü sayısı 2 bin 681, yaralı sayısı ise 162 bin 295 olarak kaydedildi. Bu gruptaki kullanıcılar, 2024 yılındaki toplam 6 bin 352 ölümün yüzde 42,2’sini, 385 bin 117 yaralanmanın ise yüzde 42,1’ini oluşturdu.
Yayalar, 1.331 ölüm ile toplam 6 bin 352 trafik kazası ölümünün yüzde 21’ini oluştururken, incinebilir yol kullanıcıları arasındaki 2 bin 681 ölümün ise yüzde 49,6’sını oluşturdu. Motosiklet sürücüleri ise 1.229 ölümle toplam trafik kazası ölümlerinin yüzde 19,3’ünü, incinebilir yol kullanıcıları arasındaki ölüm sayısının ise yüzde 45,8’ini oluşturdu.
Yayalar, 42 bin 486 yaralı ile 2024 yılı genelinde toplam 385 bin 117 yaralının yüzde 11’ini, incinebilir yol kullanıcıları arasındaki 162 bin 295 yaralının ise yüzde 26,2’sini oluşturdu. Motosiklet sürücüleri ise 109 bin 832 yaralı sayısıyla toplam yaralı sayısının yüzde 28,5’ini, incinebilir yol kullanıcıları arasındaki yaralı sayısının ise yüzde 67,7’sini oluşturdu.
Ölümlerin yaş gruplarına göre incelenmesi
Trafik kazası ölümleri yaş gruplarına göre incelendiğinde, 0-17 yaş grubu toplam ölümlerin yüzde 10,1'ini, 18-24 yaş grubu yüzde 15,1'ini, 25-64 yaş grubu yüzde 54,2'sini ve 65 yaş ve üzeri kişiler ise yüzde 20,5'ini oluşturdu.
Yaralanmalar yaş gruplarına göre değerlendirildiğinde, 0-17 yaş grubu toplam yaralıların yüzde 17,7'sini, 18-24 yaş grubu yüzde 24,5'ini, 25-64 yaş grubu yüzde 51,3'ünü, 65 yaş ve üzeri kişiler ise yüzde 6,5'ini oluşturdu.
Ölümlü yaralanmalı trafik kazasına karışan taşıt sayısı
Türkiye'nin karayolu ağında 2024 yılında ölümlü yaralanmalı trafik kazasına karışan toplam 392 bin 740 taşıtın yüzde 41,8'i otomobil, yüzde 31,5'i motosiklet, yüzde 13,7'si kamyonet, yüzde 2,3'ü minibüs, yüzde 2,2'si bisiklet, yüzde 2,0'ı çekici, yüzde 1,8'i otobüs, yüzde 1,7'si kamyon, yüzde 1,2'si bilinmeyen, yüzde 0,8'i traktör, yüzde 0,7'si elektrikli skuter ve yüzde 0,3'ü özel amaçlı, iş makinesi, ambulans, tren, tramvay, at arabası taşıtlarından oluştu.
Son on yılda Türkiye'de ölümlü yaralanmalı trafik kazalarına toplam 3 milyon 116 bin 872 taşıt karıştı.
Ölümlerin yüzde 51,9'u tek araçlı kazalarda oluştu
Kazaya karışan taşıt sayısına göre kazaların sonuçları değerlendirildiğinde, kaza sonucundaki ölümlerin yüzde 51,9'u tek araçlı, yüzde 41,9'u iki araçlı ve yüzde 6,2'si çok araçlı kazalarda meydana geldi.
Yaralanmaların ise yüzde 53,9'u iki araçlı, yüzde 38,6'sı tek araçlı ve yüzde 7,5'i çok araçlı kazalarda oluştu. Ölümlü yaralanmalı kazaların yüzde 52,8'i iki araçlı, yüzde 41,1'i tek araçlı ve yüzde 6,1'i ise çok araçlı kazalardan oluştu.
Kazaya neden olan kusurlar
Türkiye'de 2024 yılında ölümlü yaralanmalı trafik kazasına neden olan toplam 318 bin 926 kusura bakıldığında kusurların yüzde 90,1'inin sürücü, yüzde 8,2'sinin yaya, yüzde 0,8'inin taşıt, yüzde 0,5'inin yolcu ve yüzde 0,3'ünün yol kaynaklı olduğu görüldü.
Kusurlar alt başlıklara göre incelendiğinde "Araç hızını yol, hava ve trafiğin gerektirdiği şartlara uydurmamak" kusuru toplam 318 bin 926 kusurun 105 bin 802 adedini oluşturdu ve en sık görülen kusur oldu. "Kavşaklarda geçiş önceliğine uymamak" kusuru 46 bin 458 ile en sık görülen ikinci kusur olurken, "Manevraları düzenleyen genel şartlara uymamak" 26 bin 487 kusur ile 2024 yılında en sık görülen üçüncü kusur oldu.
Kazaların oluş şekilleri de incelendi
Ölümler kazanın oluş şekline göre incelendiğinde, ilk üç sırada bin 295 ölüm ile yayaya çarpma, bin 281 ölüm ile yoldan çıkma ve bin 141 ölüm ile yandan çarpma şeklindeki kazaların olduğu görüldü.
Ülkemiz karayolu ağında 2024 yılında meydana gelen 266 bin 855 ölümlü yaralanmalı kazanın yüzde 65,3'ü gündüz, yüzde 32,6'sı gece ve yüzde 2,1'i alacakaranlıkta oldu.
En çok ağustos ayında kaza meydana geldi
Türkiye'de 2024 yılında meydana gelen 266 bin 855 ölümlü yaralanmalı kazanın aylara göre dağılımına bakıldığında Ağustos ayı yüzde 10,0 pay ile en fazla kazanın meydana geldiği ay olurken Ocak ayı yüzde 6,1 pay ile en az kazanın meydana geldiği ay oldu.
Haftanın günlerine göre bakıldığında ise ölümlü yaralanmalı kazalar yüzde 15,2 pay ile en fazla Cuma günleri ve yüzde 13,7 pay ile en az Pazar günleri gerçekleşti.
