Epigastrik ağrı her zaman endişeye neden olmaz. Bu durumun, özellikle yemekten hemen sonra meydana geldiğinde, birçok olası nedeni vardır.
Aşırı yeme veya laktoz intoleransı gibi zararsız bir şeyin sonucu olan ağrı ile GERD (gastroözofageal reflü hastalığı), iltihaplanma veya enfeksiyon gibi altta yatan bir durum nedeniyle meydana gelen ağrı arasındaki farkı söyleyebilmek önemlidir.
Belirtilerinize neyin sebep olabileceği hakkında daha fazla bilgi için okumaya devam edin.
1. Reflü
Reflü mide asidinizin bir kısmı veya midenizdeki yiyeceklerin bir kısmı yemek borunuza geri döndüğünde meydana gelir. Bu gerçekleştiğinde, göğsünüzde ve boğazınızda acıya neden olabilir. Zamanla, gastroözofageal reflü hastalığına (GERD) neden olabilir. Bu hastalığın doktorunuz tarafından düzenli olarak izlenmesi gerekir.
Reflünün yaygın belirtileri şunlardır:
- Mide yanması
- Hazımsızlık
- Ağıza gelen anormal asidik tat
- Boğaz ağrısı veya ses kısıklığı
- Boğazda bir yumru varmış gibi hissetmek
- Devam eden öksürükler
2. Mide yanması ve hazımsızlık
Mide yanması reflü sonucunda oluşur. Bu göğsünüzde yanmaya ve acıya sebep olabilir. Hazımsızlık (dispepsi) ise, size uygun olmayan gıda türlerini yediğinizde meydana gelen sindirim semptomlarına verilen addır.
Mide yanmasının en sık görülen belirtisi, yemekten sonra göğsünüzde oluşan yanma hissidir. Bu yanma genellikle uzandığınızda veya eğildiğinizde daha kötü olur. Bunun nedeni asidin yemek borunuzda daha yukarı hareket etmesidir.
Hazımsızlığın en yaygın semptomları şunlardır:
- Şişkinlik
- Gaz çıkarmak
- Fazla yemek yememiş olsanız bile doygunluk hissi yaşamak
- Mide bulantısı
- Karında oluşan gaz basıncı
3. Laktoz intoleransı
Laktoz intoleransı vücudunuz süt veya peynir gibi süt ürünlerini sindirmekte zorlandığında meydana gelir. Süt ürünlerinin tümü laktoz adı verilen bir şeker içerir. Tipik olarak, her süt ürünü ile beslendiğinizde belirtiler ortaya çıkar.
Laktoz intoleransı genellikle vücudunuzda yeterince laktaz bulunmadığında ortaya çıkar. Bu enzim (laktaz), şeker laktozunun parçalanmasında önemlidir.
Laktoz intoleransının sık görülen semptomları şunlardır:
- Şişkinlik
- Mide ağrıları
- Karında oluşan gaz basıncı
- Diyare (ishal)
- Mide bulantısı
- Kusmak
4. Alkol
Ölçülü biçimde alkol tüketmek veya günde yaklaşık bir içki içmek normalde mide ağrısına neden olmaz. Ancak, bir defada veya uzun bir süre boyunca çok fazla alkol almak, mide zarınızın iltihaplanmasına neden olabilir. Uzun süreli bir iltihap ise kanamaya neden olabilir.
Çok fazla alkol tüketmek, aşağıdaki gibi durumlara da neden olabilir:
- Gastrit veya mide iltihabı
- Pankreatit veya pankreas iltihabı
- Karaciğer hastalıkları
Bu koşulların hepsi, epigastrik ağrıya da neden olabilir.
5. Aşırı yeme
Çok fazla yemek yediğinizde, mideniz normal büyüklüğünün ötesine geçebilir. Bu, etrafındaki organlar üzerinde çok fazla baskı oluşturur. Bu basınç bağırsaklarınızda ağrıya neden olabilir. Nefes almayı da zorlaştırabilir, çünkü akciğerleriniz soluduğunuzda genişlemek için daha az alana sahiptir.
Aşırı yeme, mide asidinin ve içeriğinin yemek borunuza geri dönmesine de neden olabilir. Bu mide ekşimesi ve reflüye neden olabilir. Bu koşullar, yemek yedikten sonra yaşadığınız epigastrik ağrıları çok daha kötü bir duruma getirebilir.
Aşırı yemeye bağlı bir yeme bozukluğunuz varsa, yemek yedikten sonra tekrarlanan kusma epigastrik ağrıya da neden olabilir.
6. Mide fıtığı
Midenin bir kısmı, yemek borusunun içinden geçtiği, hiyatus adı verilen delikten diyaframınıza doğru itildiğinde mide fıtığı oluşur.
Mide fıtığı her zaman ağrıya veya rahatsızlığa neden olmaz.
Mide fıtığının sık görülen belirtileri şunlardır:
- Hazımsızlık
- Göğüste oluşan yanma hissi
- Boğaz ağrısı veya boğazın tahriş olması
- Yüksek sesle gaz çıkarmak
7. Özofajit (yemek borusu tahrişi)
Özofajit, yemek borusu zarınızın iltihaplanması ile oluşur. Sık rastlanan nedenler arasında midenizden çıkan asit, alerji, enfeksiyon veya ilaçlardan kaynaklanan kronik tahriş yer alır. Eğer tedavi edilmezse, zamanla özofajit, yemek borusu zarınızın üzerinde yaralanmaya neden olabilir.
Özofajitin sık görülen belirtileri şunlardır:
- Göğüste veya boğazda oluşan yanma hissi
- Ağıza gelen anormal asidik tat
- Öksürmek
- Yutkunurken zorlanmak veya yutkunurken ağrı hissetmek
8. Gastrit
Gastrit, bakteriyel bir enfeksiyon, bir bağışıklık sistemi bozukluğu veya midenizde devam eden hasar nedeniyle midenizin (mukozanın) iltihaplanmasıyla oluşur.
Gastritin sık görülen belirtileri şunlardır:
- Üst gövdenizde veya göğsünüzde oluşan ağrı veya rahatsızlık
- Mide bulantısı
- Kusmak, kan veya kahve tozu gibi gözüken bir sıvıyı kusmak
- Siyah dışkı yapmak
9. Peptik ülser hastalığı
Peptik ülser hastalığı, mide ya da ince bağırsak zarınızın bakteriyel bir enfeksiyon nedeniyle ya da ağrı gidermek adına alınan steroid içermeyen anti-enflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) gibi ilaçların çok fazla kullanılmasıyla zarar gördüğünde meydana gelir.
Peptik ülser hastalığının sık görülen belirtileri şunlardır:
- Mide bulantısı
- Kusmak
- Kolayca doymuş hissetmek
- Gıdanın iyi ya da kötü etkileyebileceği mide ağrıları
- Yorgunluk, solgunluk veya nefes darlığını içeren kanama belirtileri
10. Barrett sendromu
Barrett sendromu, yemek borunuzu bağlayan dokunun, bağırsaklarınızı kaplayan dokuya daha çok benzemeye başladığında oluşur. Bu durum yakından takip gerektirir. Denetlenmeyen Barrett sendromu, yemek borusu kanserine yol açabilir. GERD (gastroözofageal reflü hastalığı), sigara içmek, alkol kullanmak ve obezite de bu kanser türü için risk faktörüdür.
Bu sendromun kendine özel semptomları yoktur. Eğer GERD (gastroözofageal reflü hastalığı) sebebiyle ortaya çıkmışsa, aşağıdakiler gibi semptomlar görülebilir:
- Ağıza gelen anormal asidik tat
- Boğaz ağrısı veya ses kısıklığı
- Mide ekşimesi
- Yutkunurken zorlanmak
11. Safra kesesi iltihabı veya safra kesesi taşları
Safra kesesi iltihaplandığında, safra kesesi taşları iltihabın açılmasını engellediğinden epigastrik ağrı oluşabilir. Durum kolesistit olarak bilinir. Bu ağrılı olabilir ve ameliyat gerektirebilir.
Safra kesesi iltihabının sık görülen belirtileri şunlardır:
- İştahsızlık
- Safra kesesi etrafında şiddetli ağrı (karnınızın sağ üst tarafı)
- Mide bulantısı ve kusmak
- Şişkinlik ve gaz
- Yüksek ateş
- Kil rengi tonlarında dışkı yapmak
- Soluk ten rengi (sarılık)
12. Hamilelikte epigastrik ağrı
Büyüyen hamileliğinizin karın bölgenize verdiği baskı nedeniyle hamileyken hafif epigastrik ağrı yaygındır. Ayrıca hormonlarınızdaki değişiklikler ve sindiriminiz nedeniyle de yaygındır. Hamileyken de sık sık mide ekşimesi yaşayabilirsiniz.
Bununla birlikte, hamilelikteki önemli epigastrik ağrı bazen preeklampsi olarak bilinen ciddi bir durumun belirtisidir. Doktorunuz tarafından yakından izlenmeyi gerektirir ve şiddetli olması halinde hayati tehlike oluşturabilir. Bunun preeklampsi olup olmadığını anlamak için yakın gözlem, kan basıncı kontrolleri, kan testleri ve idrar testlerine ihtiyacınız olacak.
Mide Yanması İlaçları ve Tedavisi
Epigastrik ağrının tedavisi ağrı sebebine bağlıdır. Ağrınız diyetinizin veya aşırı yemeğinizin bir sonucuysa, doktorunuz diyetinizi veya yaşam tarzınızı değiştirmenizi önerebilir.
Bu, her gün yaklaşık 30 dakika egzersiz yapmayı veya sağlıklı beslenmeyi içerebilir. Zencefil gibi yiyecekler yemek ve B vitamini takviyesi almak, mide bulantısı ve kusma gibi semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
Ağrı, NSAID’ler gibi bazı ilaçların alınmasından kaynaklanıyorsa, doktorunuz size bu ilaçları almayı bırakmanızı ve ağrıyı hafifletmenin başka bir yolunu bulmanıza yardımcı olabilir. Doktorunuz ağrınızı hafifletmek için antasitler ve hatta asit engelleyici ilaçlar önerebilir.
GERD (gastroözofageal reflü hastalığı), Barrett sendromu veya peptik ülser hastalığı gibi altta yatan bir durum epigastrik ağrınıza neden oluyorsa, bu durumları yönetmek için antibiyotik ve uzun süreli tedavi gerekebilir. Tedavi nedene bağlı olarak aylarca veya ömrünüz boyunca devam edebilir.
Ne Zaman Doktora Gitmelisiniz?
Epigastrik ağrınız şiddetli, sürekli veya günlük hayatınızı engelliyorsa hemen doktorunuza başvurun.
Aşağıdaki belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız acil servise gitmelisiniz:
- Nefes alırken veya yutkunurken zorlanmak
- Kan kusmak
- Dışkıda kan olması veya koyu renkli dışkı yapmak
- Yüksek ateş
- Göğüste ağrı
- Bayılmak
Ayrıca belirtileriniz reçetesiz ilaçlarla veya evde uyguladığınız tedavilerle birkaç günden uzun sürüyorsa ve hiçbir düzelme göstermiyorsa da doktorunuza başvurmalısınız. Kronik durumlar da dahil olmak üzere epigastrik ağrının birçok nedeni kolayca tedavi edilebilir. Geçmeyen epigastrik ağrıyı görür görmez doktorunuza başvurmak, semptomlarınızı hafifletmenize ve altta yatan koşulları kontrol altına almanıza yardımcı olabilir.
