Cemil Meriç
Onu anlatırken bırakın bizleri; satırların dahi saygı duruşunda bulunması lazım.
Çünkü o, Türk fikir adamları arasında en oturaklı makama sahip olanlarından.
Cemil Meriç fikir adamlığının yanı sıra önemli bir yazar ve çevirmendir.
Fransızcadan Türkçeye önemli çeviri eserleri var.
Yazdığı sayısız makalelerle Türk insanına ışık tutmuş, medeniyet kavramına yeni tanım getirmiştir.
Bir okuma tutkunuydu. Yeri gelir, günlük bir ya da iki kitap bitirirdi.
O derece yani.
Bunu ben demiyorum. Sosyoloji Profesörü kızı Ümit Meriç söylüyor;
Babam, tam bir okuma aşığıydı. Zayıflayan gözlerine aldırmaksızın kitapları elinden düşürmezdi. Gece olunca masasını lambanın altına çeker, üzerine bir sandalye atar, çıkıp oturur ve öyle okurdu.
Onun muhalif ve milliyetçi ruhu, lisedeyken okuldan kovulmasına neden oldu.
30lu yılların başı Hatay o zaman ayrı bir devlet.
Kendisi de, o dönemler Fransız düzeninde eğitim veren Antakya Sultanisinde okuyordu.
Hocalarını ağır bir üslupla eleştirdi, on ikinci sınıftayken okuldan atıldı.
Diplomasını alamadı ve eğitimini devam ettirebilmek amacıyla Pertevniyal Lisesine başladı. Burada Nazım Hikmetle tanıştı.
Çeşitli şehir ve beldelerde geçim sıkıntısı yüzünden öğretmenlik yaparken, bir yandan yazarlık kariyerini sürdürüyordu. Bu esnada Fevziye Menteşeoğluya tanışıp evlendi.
1939 yılında Hatay hükümetini devirmek suçuyla tutuklanıp idamla yargılandı.
Bir yıl sonra davası düştü ve beraat etti.
Büyük şans! Ya da Allahın hikmeti desek
1940ta İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulunda 2 yıl burs aldı.
Çevirmenliğe başladı. İlk çevirisi Balzacın Altın Gözlü Kız isimli eseri oldu.
Vay be!
1954 yılında gözlerini kaybetti. Tedavi için Parise gitse de, sonuç alamadı.
Ama kendini boşlamadı. Çevresindeki insanlara düşüncelerini sözlü olarak söyleyip, yazdırma yoluyla çalışmalarını sürdürdü.
Kabiliyet ve azim bir arada
Kendisinin, herhangi bir ideolojinin mensubu olmadığını Bu Ülke isimli kitabında şu sözlerle anlatıyordu bize;
Sol ve Sağ...Çılgın sevgilerin, şuursuz kinlerin emzirdiği iki ifrit
Neşredilmiş 13 adet kitabı vardır.
En önemlileri; Jurnal, Kırk Ambar, Bu ülke, Umrandan Uygarlığa, Işık Doğudan Gelir ve Mağaradakilerdir.
Cemil Meriç, 1983 yılında eşini kaybedince beyin kanaması geçirdi ve felç oldu.
Ancaaak
Onu felç bile durduramadı.
Yazdı
Yazdı
Yazdı
1984 yılında Işık Doğudan Geliri, 85te ise Kültürden İrfanayı yayınladı.
1987de daha fazla dayanamadı bu yorgun bedeni ve 71 yaşında hayatını kaybetti.
Bugün Hatayda bulunan bir kütüphane onun adını taşımaktadır.
Reyhanlıdaki evi müze olarak faaliyet göstermektedir.
