Nilüfer Belediyesi’nin Nazım Hikmet Kültürevi’nde düzenlediği “Şairin Şiir Evreni” başlıklı söyleşi, usta yazar Metin Celâl’in katılımıyla gerçekleştirildi. Sanatseverlerin büyük ilgi gösterdiği etkinliği, Nilüfer Belediye Meclis Üyesi Furkan Yavuz da izledi. Söyleşinin moderatörlüğünü ise Bursa Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtımı Daire Başkanı Güney Özkılınç üstlendi. Etkinlikte Metin Celâl, şiirin inceliklerini ve kendi edebi serüvenini dinleyicilerle paylaştı. Konuşmasına ailesinin kökenlerinden söz ederek başlayan Celâl, Kafkasya’dan göç eden Çerkez bir aileye mensup olduğunu, ailesinin ilk olarak Bursa’nın Zeyniler köyüne yerleştiğini anlattı. Soyadının hikâyesini de aktaran Celâl, ailesinin daha sonra Yozgat’a göç etmesine rağmen, dedesinin Bursa’ya ve Zeyniler köyüne duyduğu özlem nedeniyle “Zeynioğlu” soyadını aldığını ifade etti.
“ŞİİR ARAÇ DEĞİL, AMAÇTIR”
12 Eylül Darbesi öncesi döneme değinen Metin Celâl, o yıllarda şiirin siyasi sloganlara indirgenerek adeta duvarlara yazılabilecek basitlikte bir düzeye çekildiğini ifade etti. Kendisinin ve dönemin bazı sanatçılarının bu anlayışa karşı durduğunu belirten Celâl, şiiri ne sadece sanat için ne de yalnızca toplum için yazmak gerektiğini söyledi. Ona göre, önemli olan önce şiirin kendisidir; bir şiir gerçekten güçlü ve etkiliyse zaten insanlar onu slogan olarak da kullanabilir, duvarlara da yazabilir. Ancak şiirin temelinde sanat değeri taşıması gerektiğini vurguladı.
Konuşmasında, Nâzım Hikmet ve Necip Fazıl gibi politik yönü güçlü şairlerin dahi şiiri öncelikle bir sanat eseri olarak yazdıklarını belirten Celâl, sanat eserinin biricik olduğunu, oysa sloganın tekrar edilebilir ve genellenebilir olduğunu ifade etti. Bu farkın altını çizen Celâl, bazı yazarların ideolojik hedefleri doğrultusunda şiiri bir araç olarak gördüğünü, ancak şiirin araç değil amaç olması gerektiğini dile getirdi. Kendisinin ve benimsediği sanat anlayışının temelinde ise öncelikle özgün ve nitelikli bir sanat eseri ortaya koyma çabasının yattığını vurguladı.
“KENDİNDEN ÖNCEKİLERİ REDDETMEK İÇİN BİLE BİLMEK ZORUNDASIN”
Genç şairlere çeşitli tavsiyelerde bulunan Metin Celâl, bir sanat alanında üretim yapan kişinin, kendisinden önce üretilenleri mutlaka bilmesi gerektiğini vurguladı. Yalnızca devam etmek için değil, reddetmek ya da aşmak için dahi geçmişi bilmenin şart olduğunu ifade eden Celâl, bu sayede tekrara düşmenin önlenebileceğini söyledi. Türk şiirinin köklerine hâkim olmanın önemine dikkat çeken Celâl, Yahya Kemal ve Ahmet Haşim’den başlayarak, Nâzım Hikmet, Necip Fazıl, Sezai Karakoç, Attilâ İlhan ve Can Yücel gibi güçlü isimlerle devam eden bir edebiyat zinciri olduğunu, bu tarihi arka plan anlaşılmadan günümüz şiirinin de tam anlamıyla kavranamayacağını dile getirdi.
Kendi edebi yolculuğunda lise öğretmeni Mehmet Başaran’ın ve tanıştığı ilk şair olan Attilâ İlhan’ın üzerinde büyük etkisi olduğunu belirten Metin Celâl, söyleşinin sonunda dinleyicilerin sorularını yanıtladı ve kitaplarını imzaladı.
Etkinliğin sonunda Nilüfer Belediye Meclis Üyesi Furkan Yavuz, Metin Celâl’e günün anısına bir hediye takdim etti.
