Nilüfer Belediyesi’nin Nilüfer Tarımsal Kalkınma Kooperatifi (NİLKOOP) iş birliğiyle yürüttüğü yerel tohum üretimi ve takas şenlikleri bu yıl 10. yılını kutladı. Dünya tohum devlerinin egemenliğine karşı bir duruş niteliği taşıyan bu girişim, 10 yıl önce 500 metrekarelik ekolojik tarım alanında ata tohumlarının ekilmesiyle başladı. Başlangıçta birkaç çeşit tohumla yola çıkılan bu üretim süreci, bugün Nilüfer’in Ürünlü Mahallesi’ndeki yaklaşık 6 dekarlık kent bostanlarında devam ediyor. Geçen zaman içinde büyüyen bu hareket, Türkiye’nin dört bir yanına yayılarak Muğla, Aydın, İzmir, Tunceli, Diyarbakır ve Eskişehir gibi illerdeki belediyelere örnek oldu. Yerel tohumlar, takas şenliklerinde üreticilere ücretsiz dağıtılarak yaygınlaştırılıyor.
Nilüfer Belediye Başkanı Şadi Özdemir, 2015 yılında 500 metrekarelik alanda başlayan yerel tohum üretiminin Ürünlü'de "kent bostanları" adı verilen yaklaşık 6 dekarlık alanda sürdüğünü kaydetti. Yerel ata tohumlarını ülkenin tarımsal geleceği olarak çok önemsediklerini ifade eden Özdemir, "Bizim kendi ürünlerimizin lezzeti, kokusu çok başka. Biz bunlar unutulmasın, dünya devlerine muhtaç kalınmasın diye büyük bir özenle yürütüyoruz yerel tohum üretimini. Hiçbir kar amacı olmayan yerel tohum hareketinde hedefimiz kendi ürünlerimizi korumak, geleceğe aktarmak. Yüzlerce çeşitte tohuma ulaştık. Her yıl taneyle ifade edilse yüzbinlerce tohumu üreticilerimize veriyoruz. Birçok kişi özlediği lezzete kavuştuğu için bize teşekkür ediyor" diye konuştu.
NİLKOOP Başkanı Süleyman Ayyılmaz ise, Ürünlü Mahallesi'nde bulunan Nilüfer Kent Bostanları'nda yaklaşık 6 dekar arazi üzerinde 70 parselde tıbbi aromatik bitkiler ve diğer bitkilerin tohumlarını ürettiklerini dile getirdi. Üretimi yapılan çeşitler içinde 30 çeşite yakın tıbbi ve aromatik bitki bulunduğunu ve bu bitkilerin bölgede ekolojik tarıma destekleyici, zararlı böcekleri kovucu ve faydalı böcekleri çeken özelliklere sahip olduğunu vurgulayan Ayyılmaz, "Aynı zamanda bu bitkilerin birçoğu hasat edilerek uçucu yağ, hidrosol üretimi ve kurutularak kullanıma sunulmaktadır" dedi.
Burada tohum kütüphanesi de bulunduğunu aktaran Ayyılmaz, şunları söyledi:
"Kütüphanemizde tohum envanterimize kayıtlı 565 yerel tohumumuz var. Klimalı soğuk bir ortamda muhafaza edilen bu tohumların canlılıklarını uzun süre koruyabilmesi amaçlanmaktadır. Her 5 senede bir olmak üzere tohumların canlılık testleri yapılarak, canlılık oranları düşmüş tohumlarda tekrardan yenileme çalışmaları yapılıyor. Bu alanda kompost üretim tesisimiz var. Üretici pazarlarından topladığımız bitkisel pazar atıkları ve belediyenin hizmet binalarından toplanan çay-kahve atıkları, Uludağ Üniversitesi içinde bulunan 12 idari bina ve kafetarya noktalarından toplanan çay ve kahve atıkları burada organik gübreye dönüşüyor. Kompostları hem Nilüfer Kent Bostanları'nda tohum üretiminde hem de üç mahallede bulunun mahalle bostanı ve çocuk bostanı üretim alanlarında kullanıyoruz. Artan kısmıyla okullar ve vatandaşlardan gelen talepleri karşılıyoruz."
Ayyılmaz, tam kapasiteyle çalıştıklarında ayda yaklaşık 800 kilogram kompost ürettiklerini belirtti. Tesiste aylık 4 ton organik atığın işlendiğini ve bu atıkların toprağa dönüşümünün sağlandığını ifade eden Ayyılmaz, atıkların önce makinede bir ay boyunca komposta dönüştüğünü, ardından bir ay da yığınlar halinde dinlenmeye bırakıldığını söyledi. Böylece tesise gelen atıkların yaklaşık iki ay içinde kompost olarak kullanıma hazır hale geldiğini aktardı.
Bu yıl tohum takas şenliklerinde 30 bin paket tohum dağıttıklarını belirten Ayyılmaz, hem Bursalıların hem de şehir dışından gelen üretici ve meraklıların etkinliklere yoğun ilgi gösterdiğini ifade etti. Yerel tohuma olan ilginin her geçen yıl arttığını vurgulayan Ayyılmaz, birçok belediyenin kendilerinden bu sürecin altyapısı ve işleyişi hakkında bilgi aldığını söyledi. Nilüfer Belediyesi'nin bu konuda ülkeye örnek olduğunu belirten Ayyılmaz, Muğla, İzmir ve Tunceli gibi illerde de yerel tohum üretimlerinin başladığını, bu girişimin her geçen yıl daha da büyüyerek yaygınlaştığını dile getirdi.
