Şimdi bu başlıkları görünce belki de birçoğunuz saçma sapan senaryo olarak yorumladınız. İnanın ben inceleyene kadar aynı sizin gibi düşündüm.
İçim ürpermedi değil.
Bir Alman medya kuruluşu olan DW tarafından hazırlanan belgeselde, Bursa’daki olası depremlerin bölgeyi hangi boyutta etkileyeceği tek tek anlatılmış.
Meslektaşımız olan gazeteci Defne Altınok’un imzasını taşıyan araştırma haberde, Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin davetiyle şehre gelen Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansına bağlı Japon Bilim adamlarının ortaya çıkardığı ürpertici sonuçlar yer alıyor.
Belgesel tarzındaki bu başarılı haberde TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Mehmet Yıldız ve Bursa Teknik Üniversitesi Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Beyhan Bayhan’ın çarpıcı analizleri ve riskleri de yer alıyor.
Ben sonuçlara geçmeden önce Deprem Kahini diye anılmaya başlanan Şener Üşenmezsoy’un da geçtiğimiz günlerde İnegöl’ü sık sık dile getirerek, uyarılar yaptığını da hatırlatmak istiyorum.
Gelelim, olası senaryolara…
Öncelikle Bursa’da 9 fay hattı yer alıyor. Tehlike arz eden fay hatları şu şekilde sıralanıyor;
1-Bursa-İnegöl
2-Uluabat
3-Soğukpınar-Oylat
4-İznik Gençali
5-Gemlik-İznik
6-Barakfakih
7-Mustafa Kemalpaşa-Orhaneli
8-Yenişehir
9—Marmara
Tüm Türkiye Büyük İstanbul depremini konuşurken ne oldu da birden tüm oklar Bursa’ya hatta İnegöl’e çevrildi? Esas konuşulacak olan konu bu.
Aslında onlarca yıldır İnegöl’de bir deprem riskinin olduğu hatta 1. Derece deprem kuşağında yer aldığı zaten biliniyordu. Ancak bu fay hatları ufak olduğu için sonuçlarının da yıkıcı fakat dar olacağı kanaati hakimdi. Bu nedenle İnegöl’de dikey değil, bu riskler göze alınarak yatay bir büyümeye gidildi.
“Biz her şey yolunda gidiyor” derken, Japon deprem uzmanları ve Şener Üşenmezsoy’un birden İnegöl’ü işaret etmesi korkumuzu yeniden çoğalttı.
Peki korkulan senaryo ne?
Uzmanlar İnegöl ve İznik-Gemlik fay hatlarının 7’nin üzerinde bir deprem oluşturabileceğini düşünüyor. Bu bölgelerde oluşacak olan kırılmaların İstanbul’a ciddi derecede etkileyeceği düşüncesi hakim. Yine Balıkesir, Çanakkale, Yalova, Eskişehir gibi illerde ciddi etkilenecek iller arasında.
Uzmanlar, İznik-Gemlik fay hattında ki kırılma halinde 530 bin yapı stoğu bulunan Bursa’da ki 61 bin 77 binanın ağır hasar alabileceğini hesapladı.
Aynı uzmanlar İnegöl fay hattının bütünüyle kırılması durumunda ise 100 bin 812 yapı stoğunun büyük hasar alacağını düşünüyor. Bu rakam Bursa ve ilçelerinde ki toplam yapı stoğunun 5’de 1’i demek. Yani yıkıcı sonuçları çok ağır olacak.
Peki şimdi diyeceksiniz ki bu hesaplama nasıl yapılıyor?
Öncelikle bu rakamlar binalar tek tek incelenerek yapılmıyor. 250 m2 bir alan seçiliyor ve o alanda zemin durumuna bakılıyor. Dikkate alınan fayın ne kadar uzak olduğu, hangi boyutta deprem oluşturma ihtimali olduğu, belediyenin veri tabanında ki bina yaşı, kat sayısı ve malzemesine bakılarak bu tahminler elde ediliyor.
Peki İnegöl ile İznik-Gemlik arasında ki fay hatlarında meydana gelebilecek bir deprem felaketinde en çok hangi ilçelerde büyük hasar ya da yıkımlar bekleniyor?
Uzmanlara göre en büyük hasarı sıvılaşmanın yoğun olarak görüldüğü ova ilçelerinde göreceğiz. Dağ yöresi ilçeler şanslı olacak. Ancak, İnegöl, İznik, Yenişehir, Osmangazi, Gürsu, Yıldırım, Kestel, Nilüfer, Mudanya, Gemlik, Orhangazi, Mustafa Kemalpaşa ve Karacabey ilçelerinde depremin yıkıcı etkisi büyük olacak.
Bakın yanlış anlaşılmasın…
Bunları ben demiyorum. Bunları Japon ve Türk deprem uzmanları söylüyor. Hatta bu depremin olası sonuçlarının Maraş depremi örneğinde olduğu gibi diğer illeri de büyük oranda etkileyeceğinden bahsediliyor. Bunların en başında da İstanbul var.
Şimdi kritik soru şu; Bu deprem ne zaman bekleniyor?,
Uzmanlar bu konuda net bir tarih vermiyor ancak, bu faylarda yeterli birikim bulunduğunu her an olası bir deprem felaketinin yaşanabileceği öngörüsündeler.
Biz buradan uyarımızı yapalım dostlar. Bu deprem er ya da geç kapımızı çalacak. Allah bölgemizi büyük felaketlerden korusun.
Saygılarımla…
