Belki çoğunuz izlemişsinizdir; Müfit Can Saçıntı'nın 'Mandıra Filozofu' filmini. Bu filmde kendi mantığına uymayan hemen birçok şeye: “KARŞIYIM” repliğini hatırlarsınız.
Bugün ben de şu lakap takma işine karşıyım. Adamın adı İbrahim’dir yakınları gerek sevgiden olsun gerekse diline kolay geldiğinden mi olsun bir anda İbrahim adı, (İBO) oluveriyor. Sadece örnekte İbrahim ismi değil, bakın daha neler var dağarcığımızda:
İsmail’e (İSO), Murat’a: (MIRTO),Hasan’a: (HASSO), Hüseyin’e: (HÜSSO), Ahmet’e: (AHO), Mehmet’e: (MEMO), Mahmut’a: (MAHO), Sait’e: (SALO) Selim’e: (SELO), Erdoğan’a: (ERDO), gibi sayabileceğim birçok lakap mevcut tabi içinde bazı lakaplar var ki onlarında birçoğunu burada zikretmek istemiyorum. Ona da sadece bir örnekle vererek geçiştirmek istiyorum. Mesela:
Abdullah isminin lakabı: (APO) gibi. İnsanların isimleri ile ya dalga geçer gibi alay edercesine böyle lakaplar takmanın dinen bile yasak taşıdığını bilmemiz gerekir. Her ne amaçla olursa olsun, doğum sonrası aile büyüğü tarafından çocuğun sağ kulağına ezan okunur ve diğer kulağına da çocuk sahipleri olan anne ve babanın seçmiş oldukları mana taşıyıcı isim üç defa söylenerek o çocuğun adı konur. Bu kişi öldüğünde cenaze namazında musalla da yatan mevta sonradan takılan lakabı ile değil çocukken kulağına söylenen ad ile helallik istenir. Hiçbir zaman, İmam efendi: İsmail için: “ŞU MUSSALLA DA YATAN İSO’YA HAKKINIZI HELAL EDER MİSİNİZ?” diye cemaatten helallik talebinde bulunmaz!
Ayrıca kim olursa olsun o kişiye takılmış olan isim ile de alay edilmez. Ancak özellikle doğu illerinde sıkça karşılaştığımız böylesine uygun olmayan lakaplara şahit olmaktayız. Bu isimleri lakaba çevirerek çocuklarına takan büyükleri, çocuklarını nüfusa kaydettirmek için gittiklerinde Nüfus Memuruna lakapları ile kayıt yapamayacaklarını bilmesine rağmen her nedense inatla lakap ile çocuklarına seslenmeleri de hataların en büyüğüdür.
Bir başka İlginç olan isimlerde hayvan isimleridir. Aileler tarafından çocuklarına takan hayvan isimlerinin başında genelde: (ARSLAN veya ASLAN), (ŞAHİN) kadınlarda ise: ( TAVUS), (SÜLÜN) gibi isimlerdir. Burada antiparantez bir isimden söz etmek istiyorum: (YUNUS) ismi bir insan ismidir. Ancak Yunus Peygamberi yutan balık Yunus peygamberin adını almıştır.
Her ne açıdan olursa olsun çocuklarımıza güzel ve anlamlı isimler koymamız, hem dinimiz açısından hem de gelenek ve göreneklerimiz açısından uygun olacaktır.
Son günlerde sıkça rastladığım gayrimüslim isimler modası da beni hayli üzmekte. Böyle isimlerin konulmasına ben bir yorum getirmeyeceğim. Ama yazımın başlığında belirttiğim gibi ben bu isimlere karşıyım. Ancak herkesin anlayabileceği ve yadırgamayacağı isimlerin konulması bence en mantıklısıdır.
İsimlerin birçoğunun Arap ismi veya Peygamber ismi olmasının yanı sıra birde orta Asya Türklerinin yani atalarımızın isimleri vardır. Bunlardan bir kaçına örnek vermek istiyorum: (METE), (KAĞAN), (TOLGA), (TEOMAN), (CENGİZ), (ERTUĞRUL), (TUĞRUL) gibi daha birçok Türk atalarımızın isimleri mevcuttur.
Bence en iyisi, manalı ve güzel isimlerin konulmasıdır…